Aqueduto da Amoreira

In de Alentejo, vlakbij de Spaanse grens, vind je de vestingstad Elvas. Het wordt verdedigd door zeven bastions en twee forten (Santa Luzia en Nossa Senhora da Graça). Je voelt de geschiedenis als je door de kleine straatjes loopt. Er is geen straat zonder paleis, monument of historisch huis. Hier staat boven op de heuvel ook het grootste gebastioneerde fort ter wereld. De gehele ommuring is stervormig en behoort tot de best bewaarde stadswallen van Europa. Het heeft een omtrek van bijna tien kilometer.

Maar zodra je Elvas binnenrijdt word je allereerst verwelkomd door dit imposante bouwwerk; het Aqueduto da Amoreira. Afhankelijk van waar je de stad binnenkomt, rijd je er letterlijk onderdoor. De wegen zijn zo aangelegd, dat ze precies tussen de verschillende bogen liggen. Heen door de ene boog, terug door een andere. Op de hoger gelegen delen kun je er onderdoor lopen.

Aqueduto da Amoreira

Sinds de Arabische bezetting werd Elvas van water voorzien door een bron nabij het oude bisschoppelijk paleis. Maar sinds de 15de eeuw is die bron,  door de toename van de bevolking, echter onvoldoende geworden om de hele stad van water te voorzien.

Het aquaduct werd dan ook gebouwd om het probleem met de watervoorraden op te lossen. Door de strategische ligging bovenop een heuvel was men geheel afhankelijk van natuurlijke bronnen. Al in 1498 begon men met het heffen van belastingen (“Real de Água”) voor de plannen van de bouw van dit aquaduct. Het doel was om water te halen uit het nabijgelegen Amoreira, dat zo’n acht kilometer verderop ligt.

Aqueduto da Amoreira

De bouw van het aquaduct duurde in totaal bijna 100 jaar. Deze bouw stond aanvankelijk onder toezicht van Francisco de Arruda, een architect die ook aan de toren van Belém in Lissabon werkte. Ook was zijn naam verbonden aan het aquaduct Água de Prata in Évora. In 1547 moesten de werken worden opgeschort wegens geldgebrek. Pas in 1571 konden ze worden hervat. Het aquaduct in Elvas werd uiteindelijk, door andere architecten, in 1622 voltooid.

Uiteindelijk stroomde in 1620 het eerste water over het aquaduct de stadsmuren binnen. Om uit te monden in een tijdelijke fontein die naast de oude Madalena-kerk werd gebouwd. In 1622 werd de Fonte da Misericórdia  voltooid en hier eindigde de route van het aquaduct. Hiermee werd het één van de centrale punten van de stad.

Het aquaduct is in totaal ongeveer 8,5 kilometer lang. Het heeft 843 bogen en is op sommige plekken tot wel 31 meter hoog. Het voorziet vandaag de dag nog steeds de centrale fontein van water. De eerste azulejos en het eerste marmer voor het gemeentelijke wapen werden geplaatst in 1864 en werden later in 1873 vervangen. Dit blijft vandaag de dag een indrukwekkend punt in het aquaduct om te bezoeken/bekijken.

Aqueduto da Amoreira

Tijdens de Guerra da Restauração sneuvelde het aquaduct bijna. Elvas was als grensstad van groot strategisch belang tijdens deze oorlog. De locatie van het aquaduct vormde een serieuze belemmering voor de bouw van een nieuwe reeks versterkingen. De populatie van Elvas was tegen en heeft de sloop weten te voorkomen.

Niet te missen als je Elvas bezoekt. Vooral niet tijdens de zonsopkomst en zonsondergang als het licht er prachtig opvalt!