Saudades de Portugal

Vorige keer vertelde ik hoe de Caminho ontstaan is en wat mijn drijfveer was om deze tocht vijf keer te ondernemen… Je wordt er door geraakt of niet. Word je er door geraakt dan is het net een virus, je komt er niet meer van af. Na het bereiken van het einddoel wil je opnieuw op weg gaan. Waar je door ondervinding wijzer van wordt is dat Santiago niet het doel is. Ergo, Santiago de Compostela zelf is een giga anticlimax!

De Caminho zelf, de weg er naar toe, is wat telt. Onderweg gebeurt het. Santiago zelf is slechts een verworden soort van toeristische kermis waar je naar toe loopt of fiets, je Compostela certificaat ophaalt en dan…? Wat komt er na…? Niets meer. Je valt in een diep zwart gat. Je verlangt terug naar het onderweg zijn. De totale ervaring van de afstand, van wat je proeft, ruikt, beleeft, de contacten met de locals, met de mede peregrinos, de vrijheid, het landschap, het Portugese eten en de koffie met een pastel de nata. Dat smaakt naar meer.

Door onze vriend Daniel die de Franse route al eerder liep, komen we in aanraking met de Caminho. Natuurlijk hebben we er wel eens iets over gehoord, op televisie van gezien en iets over gelezen maar dat raakt ons toen blijkbaar nog niet. Daniel komt met prachtige verhalen en foto’s. Dát willen we ook! Enthousiast geworden zoeken we op internet, lezen er boeken over, dromen er van en uiteindelijk zeggen we “Yes, let’s do it”. We bestudeerden de diverse routes. Het wordt aanvankelijk de Camino Francès, net als Daniel gedaan heeft. Maar alras ontdekten we de Caminho Português, die gaat het worden en we maken een plan!

Eerst gaan we een dag of 14 achter elkaar met onze backpacks lopen op het Pieterpad in Nederland, zo’n 20 kilometer per dag als oefening en dan het jaar er op naar ons startpunt in Lissabon. In een outdoorshop zoeken we de uitrusting uit. Goede stevige wandelschoenen, een goed passende rugzak, loopstokken, lichtgewicht en makkelijk te wassen en snel te drogen kleding, enzovoorts. Er is zóveel te kiezen en te koop. En het is belangrijk om je goed te laten adviseren want die uitrusting draag je de hele reis met je mee. Ook kom je er snel achter dat kwaliteit boven de prijs gaat. Maar dan vraag je je later af als je door Portugal loopt en een groep Portugese pelgrims richting Fátima ziet gaan waarom al dat dure outdoor spul? Zij lopen in een T shirt, een sportbroekje, een paar gymschoenen en een rugzakje van 15 liter inhoud. Zij maken zich blijkbaar niet zo druk om al die materiële zaken. Toch is het fijn om goed voorbereid en uitgerust de uitdaging aan te gaan.

Daarna de hamvraag. Wanneer gaan we? Wat is de beste tijd? Vanuit mijn vroegere werk in Spanje weet ik dat in de maand Augustus de Spanjaarden en Portugezen met vakantie gaan. Dan moet je er niet wezen. Vooral op de laatste 100 kilometer voor de eindstreep wordt het een race om een slaapplaats voor de nacht te veroveren. Dat moet je niet willen. Het najaar? Zo lang wil ik niet wachten. Dan wordt het dus in het voorjaar! Mei wel te verstaan. Het frisse groen, de bloemenpracht, de geuren, het jonge leven. Dat inspireert! Wanneer gaan we terug in verband met het retourticket van de luchtvaartmaatschappij? Hoe lang gaan we er over doen? 20 kilometer per dag. En houden we het zo lang vol?

Het op internet bestelde reisgidsje Caminho Português van de Engelsman John Brierley valt op de mat. Tussen Lissabon en Porto, lezen we dat er niet overal om de twintig kilometer slaapplaatsen zijn. We verzamelen alle informatie die we op het Camino forum kunnen vinden en leggen een logboek aan. We worden overspoeld met informatie en zien door de bomen het bos niet meer. Op enig moment zijn we er klaar mee. We gaan gewoon en kijken wel wat het wordt. We zijn niet de eersten die vanuit Lissabon vertrekken en vast ook niet de laatsten.

Ik spreek Portugees, Spaans en Engels en zal zeker niet in zeven sloten tegelijk lopen. We besluiten een enkele reis vliegticket te kopen. Eenmaal in Santiago aangekomen, zien we dan wel weer wanneer en hoe we terug komen. Of we er een maand of drie maanden over doen. Dat maakt niet meer uit. We zijn pensionado’s en hebben de tijd en verder weinig verplichtingen. De druk is er af. Dat lucht op!

Welke route gaan we in Portugal lopen? Tussen Lissabon en Porto is er niet heel veel keus. Het is een afgebakend pad. Lissabon, Santarém, Tomar, Coimbra, Porto. Of van Estoril door het historische deel van Portugal met plaatsen als Sintra, Óbidos, Pombal naar Coimbra waar de aansluiting op de centrale route plaatsvindt. Vanaf Porto kun je langs de kust. Of je kunt gelijk het binnenland in lopen. Het gidsje van Brierley biedt uitkomst. We hoeven het wiel gelukkig niet zelf opnieuw uit te vinden. We lezen dat Porto uit lopen op de binnenlandse route niet zo prettig is. Heel druk en grote stukken over de berm van autowegen waar het verkeer langs je heen raast. Pas na Maia, ter hoogte van het vliegveld, wordt het landelijker. Gaan we niet doen.

We studeren verder. Barcelos en Ponte de Lima zijn mooie plaatsen en daartussen in (lees ik) is een herberg waar je eens in je leven geweest moet zijn: Casa da Fernanda. Maar die plekken liggen wel op de binnenlandse route. Gelukkig geeft Brierley de oplossing. Begin in Porto langs de Douro rivier en houdt die en daarna de oceaan aan je linker zijde tot Vila do Conde. Daar kun je de keuze maken, links af verder langs de kust of rechtsaf naar de binnenlandse route, de Caminho Português Central. Dat maakt het allemaal makkelijker en het keuzemoment daar ligt zo’n kleine maand verder vanaf Lissabon. Geen zorgen voor morgen..

We lezen door. Waar gaan we slapen? In Lissabon biedt Airbnb uitkomst. Voor het gemak boeken we het vliegtuigticket en de accommodatie in Lissabon alvast.

Volgende maand verder!

Até mais. Tot dan.

Albert Weterings liep vijf keer als pelgrim door Portugal naar Santiago de Compostela. Naast pelgrim is hij vrijwilliger/taalmaatje en onderwijst, met zijn kennis van de Portugese taal, het Nederlands aan met name inburgerende Brazilianen op Goeree Overflakkee. Verder heeft hij een grote passie voor Braziliaanse Bossa Nova en Samba muziek en produceert muziek video’s.