Eén van de belangrijkste gebouwen van Porto is het Casa da Música, het concertgebouw dat ontworpen werd door de Nederlander Rem Koolhaas. Het gebouw vormt nogal een contrast met de rest van de stad. Het oude, warme en sfeervolle centrum en dan dat strakke, ultramoderne concertgebouw. En toch misstaat het niet. Wat is het verhaal achter dit unieke pand? Ik ging op onderzoek uit.
Het Casa da Música, letter vertaald “Muziekhuis”, is een gebouw van rond de eeuwwisseling. In 2001 was Porto culturele hoofdstad van Europa en naar aanleiding hiervan waren vijf internationale architectenbureaus uitgenodigd om een ontwerp te maken voor een nieuw concertgebouw in het historische centrum van Porto. Architectenbureau OMA (Office for Metropolitan Architecture) van Rem Koolhaas kwam met het winnende ontwerp. Het idee was dat het gebouw opgeleverd zou worden in 2001, maar de bouw liep vier jaar uit. Uiteindelijke kosten waren meer dan 100 miljoen euro.
Het concertgebouw is vrij toegankelijk, maar je mag niet zomaar alle ruimtes bekijken. Omdat ik graag zoveel mogelijk wilde zien heb ik gekozen voor een betaalde rondleiding (kosten € 7,50). Daarmee kreeg ik in ongeveer een uur een tour door de ruimtes van dit bijzondere gebouw. Ik kreeg hierbij informatie over het ontwerp, de functionaliteit en alles wat er verder bij komt kijken.
De grote zaal, ook wel het auditorium genoemd, vormt de kern van het gebouw. Deze zaal heeft een capaciteit van ruim twaalfhonderd personen, een aantal dat kan worden aangepast voor bepaalde gelegenheden. De stoelen in het auditorium zijn ontworpen door Maarten Van Severen. Het speciale aan deze stoelen is de bekleding. Ze zijn zo ontworpen dat een lege zaal tijdens de repetities eenzelfde akoestiek geeft als een volle zaal tijdens de voorstelling. De stof op de stoelen absorbeert als het ware het geluid in plaats van het te weerkaatsen.
De grote zaal is van de andere ruimtes afgeschermd door glazen panelen in de gigantische wanden. Deze panelen zorgen ervoor dat er geen geluid van buitenaf de zaal binnendringt. Het zijn geen vlakke glazen ruiten, maar golvende panelen met ruimte ertussen. Ook dit komt de akoestiek weer ten goede. Afhankelijk van de wensen van de artiest kunnen al deze glazen wanden afgeschermd worden met zware, donkere gordijnen die het daglicht buiten houden.
Daarnaast is er de VIP-ruimte. Hier zijn de muren bedekt met blauw/witte hand beschilderde tegels die verschillende traditionele scenes uitbeelden. De tegels zijn een samensmelting van de Portugese en Nederlandse tegeltraditie. Als je voor de ingang van het gebouw staat en omhoog kijkt kun je de VIP ruimte en de tegels binnen zien op een zonnige dag. Vanuit de VIP ruimte zelf kijk je de grote zaal in. Helaas bleef tijdens mijn bezoek het gordijn gesloten om de repeterende pianist Alexander Romanovsky niet te storen.
Vergeet ook zeker geen kijkje te nemen op het dakterras. Het restaurant gaat om 12.30 uur open, dus als je even geduld hebt na de ochtend rondleiding kun je daarna met de lift omhoog. Het terras heeft een aparte vorm en is bedekt met grote zwart/witte tegels en heeft een prachtig uitzicht over de stad. Rondom het gebouw is er gebruik gemaakt van een goedkopere marmersoort, die (bewust of onbewust) bijna aandoet als kurk.
Tenslotte heeft het Casa da Musica nog een kleine zaal zonder vaste zitplaatsen, tien oefenruimtes, opname studio’s, een educatieve ruimte, bars, kantoren en een ondergrondse parkeergarage voor zeshonderd auto’s.
De rondleiding wordt twee keer per dag gehouden, om 11 uur of 16 uur. Je kunt kiezen voor Engels of Portugees. Ook leuk: voor €14,50 koop je een combinatie ticket voor het Casa da Música, het Serralves museum en het Teatro Nacional São João. Is je interesse gewekt en wil je graag meer informatie? Neem dan eens een kijkje op de website!
