Het moet van mijn hart: ik stoor me aan de lelijke spuitbus-cultuur van de studenten in Coimbra. Vooral als het gaat om slogans op historische gebouwen die opnieuw schoongemaakt moeten worden en waar telkens opnieuw en opnieuw de meer of minst populaire slogans, of de meest lelijke strepen worden op gespoten. Ik begrijp de nood aan het uiten van anarchistische ideeën, maar ik vind dit medium beschamend voor het stadsbeeld en een aanslag op het rijke cultureel erfgoed.
Vrije meningsuiting staat in dit geval tegenover respect voor dat rijke verleden en ik kies voor het respect. Ik kan ook mijn empathie niet onder stoelen of banken steken voor die kleine zelfstandige die in de Rua Sofia het rolluik van zijn winkeltje telkens weer moet herspuiten (waarschijnlijk met identieke soort spuitbus als de wildspuiters). Ik zag de man een keertje bezig in een poging alles weer netjes te krijgen, maar de fijne druppels groene verf werden door de wind meegenomen. De onmiddellijke omgeving werd zo van slechte lucht voorzien. Het product beneemt je letterlijk de adem.
Veel over anarchie kan ik je niet vertellen. Sommige boodschappen worden er dan ook nog eens in andere Europese talen opgespoten. Aan de slordige wijze waarop de slogans zijn aangebracht kan je zien dat ze in de haast en misschien ook in dronkenschap zijn aangebracht. Tot daar mijn gejammer. Ik probeer soms het doel te begrijpen van wat er zoal moet meegedeeld worden via een muur.
Genoeg gif gespuit! Het moet gezegd worden dat een andere muurboodschap me wel kon vertederen. Niks is de mens vreemd. Dat kwam vast door de positieve boodschap die ik ook in mijn hart draag. Die stond er zo bescheiden en netjes op een muurtje bij dat het een glimlach op mijn gezicht toverde toen ik die ontdekte.
Wat ik wel tot de “spuitkunst” reken is de imposante muurschildering die één van de zijgevels van een woning aan de trappen van Sao Bartolomeu siert. Heel fraai gemaakt door een straatkunstenaar, een zekere Samina. Deze autodidact was reeds op jonge leeftijd gefascineerd door de wereld van de street art. Sinds 2010 voelt hij zich voldoende gevormd en maakt hij dergelijke imposante muurschilderingen. Zijn persoonlijke stijl is makkelijk herkenbaar. Overal over de stad verspreid kan je kleinere werken van hem ontdekken. Telkens gezichten van voor mij onbekende personen die toch iets betekend hebben voor Coimbra en de werkgelegenheid in het verleden.
De bebaarde man die hierboven op de zijgevel wordt afgebeeld, Jayme Planas Coronellas, is de oprichter van de vroegere wolfabriek in Santa Clara in 1888, het stadsgedeelte op de linkeroever. Nu alweer lang verdwenen. Ter gelegenheid van de heropening van het São Francisco klooster in 2016 kreeg de kunstenaar van het stadsbestuur de kans hem en zijn medewerkers kunstzinnig te eren. En dit is het resultaat. De ondernemer was trouwens zelf een artiest die schilderde.
Een tweede muurschilderij, tevens voorzien van artiestennaam, is dat van Gaiola. Weinig op het internet te vinden over deze graffiti-artist. Maar wel dat het hier gaat om een nog jonge kunstenaar, zo te zien een adept van kleurrijke, fantasievolle en visachtige figuren.
Op je ontdekkingstocht kom je o.a. in de buurt van de Escadas Monumentais ook deze grappige viervoeter ook wel de “makako amarillo” tegen. Ze zijn van Ferrol Mola. Er bestaat zelfs een webshop waar je T-shirts en koffiemokken bedrukt met het grappige figuurtje kan bestellen.
Tot slot voor de bezoekers van de Mercado Municipal. Om je een idee te geven wat voor voedingswaren daar te koop worden aangeboden hoef je maar naar de hoger gelegen muur te kijken. Je spot daar de volgende producten. Ik heb niet kunnen uitvissen wie deze schilderingen heeft gemaakt.
Ik wil eindigen met een positieve nood. Er worden pogingen ondernomen de verf te overspuiten op toeristische pleisterplaatsen. Maar het geeft de spuiters alleen maar een tabula rasa. Af en toe ontsnapt er eentje aan de aandacht van de studenten. Hier kan je op een verborgen terrasje onder een geschilderde niet bebladerde boom dromen en iets drinken. Je moet er wel een serieuze klim voor over hebben. Maar het uitzicht beloont. Zelf het Forum, het moderne shoppingcentrum aan de overkant van de rivier, trekt vanaf die hoogte aandacht.
Maar vergeef me de kleine zonde. Die sjabloon slogan, klein en bescheiden, zonder pretentie, op de groene geverfde muur “Coimbra, eu te amo”, tovert een glimlach op het gezicht. Die mag blijven. Coimbra, eu te amo tabém !
Marieleen
Marieleen is sinds augustus 2019 heerlijk “reformada” en heeft dus tijd (en zin) om elke eerste zaterdag van de maand allerlei ontdekkingen in Coimbra te delen. Plus natuurlijk haar enthousiasme en liefde voor de stad!
Hallo Marieleen,
Ook hier in Arnhem zijn er veel van die dwaze wildspuiters. Onze spoorwegpolitie heeft er een heel boekwerk van, want in elke uiting zit de handtekening van de vandaal.
Voor mij geld nog steeds een oud Nederlandse spreuk (hoe die in Portugees is weet ik niet)
“Alleen gekken en dwazen, schrijven hun namen op muren en glazen”.
Ik vind die anarchistische spuitbuscultuur net leuk aan Coimbra. Het past bij Coimbra, want ik vind Coimbra één van de weinige steden in Portugal waar geen enkele visie van stadsontwikkeling ooit is toegepast.. Op de universiteitsbuurt na, is Coimbra een onoverzichtelijke stad met weinig identiteit, zeker al je dit vergelijkt met andere steden zoals Braga, Guimaraes, Viseu, etc Dus die spuitbuscultuur past er perfect bij..
Marieleen,
Geweldig om te lezen.
We hebben in juni 2019 veel van deze en veel andere muurschilderingen gezien. Inderdaad soms mooi en soms veel minder mooi.
‘Coimbra, eu te amo’ laat ons (her)genieten van een prachtige reis.