In het historische centrum van Funchal, de hoofdstad van Madeira, staat een geweldig geel fort. Dit Fortaleza de São Tiago verdedigde eeuwenlang de haven van het eiland tegen ongewenste indringers. Vandaag nemen we een kijkje bij dit opvallende bouwwerk, dat niet mag ontbreken tijdens jouw bezoek aan het oude centrum van Madeira.
Geschiedenis van het Fortaleza São Tiago
Laten we beginnen met een klein stukje geschiedenis. Het fort stamt uit de tijd van de Dinastia Filipina, oftewel de tijd van koning Filips I, II en III (ons ook welbekend uit de Nederlandse geschiedenis). Doel van het Fortaleza de São Tiago was het verdedigen van de haven van Funchal. Volgens een inscriptie boven de toegangspoort, de Portão de Armas, werd het fort in 1614 voltooid. In de achttiende eeuw werden er een aantal aanpassingen gedaan, waaronder verschillende uitbreidingen. Deze werkzaamheden hebben het uiteindelijke uiterlijk van het fort bepaald. De trap tussen het middelste terras en het lager gelegen niveau is nog een overblijfsel van het oorspronkelijk bouwwerk.
In het midden van de achttiende eeuw werd het fort bewaakt door een garnizoen van ongeveer twintig man. Begin negentiende eeuw werden er Britse soldaten gestationeerd in het Fortaleza de São Tiago om Portugal te steunen in de strijd tegen Napoleon. Later werden slachtoffers van deze oorlog met Frankrijk opgevangen in het fort. Nog in dezelfde eeuw werd het fort omgebouwd tot Casa do Governador (Gouverneurshuis), maar in latere jaren was het opnieuw een plaats voor verschillende legereenheden om zich te vestigen. In 1974, toen het fort gebruikt werd door de militaire politie, volgde een nieuwe restauratie. In 1992 kreeg het een volledig nieuwe bestemming, namelijk een museum.
Je zou misschien een historisch museum verwachten in het Fortaleza, maar het was het Museu de Arte Contemporânea dat hier vestigde. Tot een paar maanden geleden was de collectie van dit museum te bezichtigen in het fort, maar sinds oktober is het verhuisd naar een nieuw, modern pand, het Casa das Mudas in Calheta. Het fort is nu in afwachting van een opknapbeurt, die er voor moet zorgen dat het opnieuw toegankelijk gaat zijn voor het publiek, maar dan als monument op zich. Een bezoekerscentrum dat alles vertelt over het fort moet hier op korte termijn geopend worden. Tot die tijd is het echter nog altijd de moeite het fort te bezoeken. Het gebouw op zich was altijd al het mooiste.
Bezoek het Fortaleza de São Tiago
Ben je niet bekend in Funchal? Dan is het makkelijk te vinden als je de kabelbaan als uitgangspunt neemt. Als je voor het vertrekpunt van de kabelbaan staat met je neus richting zee, ligt het aan je linkerhand iets verderop. Het ligt aan de rand van het centrum, aan het water met uitzicht op de baai/haven van Funchal, dus op een mooie plek. Je loopt er zo naartoe en ook de bus stopt vlakbij. Parkeren is door de centrale locatie minder handig. Wandel rond het fort, bekijk de torentjes en geniet van het heerlijke uitzicht. Om het helemaal af te maken strijk je neer op een terrasje en ga je in het zonnetje op het terras zitten met een overheerlijke bolo de caco en een glaasje poncha.
