Het regent verschrikkelijk hard. Op het plein knielt een jonge vrouw neer aan het begin van een zwarte lijn. Ze draagt een witte broek en heeft een soort kussentjes om haar knieën. Met haar rechterhand houdt ze een paraplu boven haar hoofd. En dan zet ze zichzelf in beweging, met moeite haar balans houdend. Onderweg naar het einde van de zwarte lijn, die ophoudt ter hoogte van de plek waar Maria aan de herderskinderen verscheen.
Toen ik jaren geleden in Fátima was, maakte de Basílica de Nossa Senhora do Rosário met de zuilengang en het enorme plein al diepe indruk. De sfeer van dit bedevaartsoord is bijzonder, ook al ben je zelf niet katholiek. Dit jaar ging ik terug en werd ik overrompeld door de huidige aanblik van het terrein. Waar jaren geleden het plein ophield is een heel stuk terrein toegevoegd. Het moderne 34 meter hoge kruis en daarachter de nieuwe, al even moderne basiliek, vormen een bizar contrast met de traditionele aanblik die ik kende van mijn vorige bezoek.
Lijnrecht tegenover de oude basiliek is de Basílica da Santíssima Trindade gebouwd. Dit ronde, strak witte gebouw, met de enorme goudkleurige deur werd ontworpen door de Griekse architect Alexandros Tombazis. Het werd gebouwd,omdat de voorzieningen van de oude basiliek onvoldoende waren om alle gelovigen plaats te bieden tijdens belangrijke religieuze dagen. Slechts drie katholieke gebouwen ter wereld hebben een grotere capaciteit dan deze basiliek die meer dan 8,600 zitplaatsen telt. De strakheid en soberheid maken het alleen maar overweldigender om tussen die zee van stoeltjes te staan.
Ook het altaar is opvallend, met de gouden mozaïekpanelen en het bijzondere Jezusbeeld aan het kruis. Het lijkt bijna een tekenfilmfiguur met de gedetailleerde gezichtsuitdrukking en grote handen en voeten. Heel mooi vind ik de tegelmuren in de gangen van de basiliek, met de verfijnde tekeningen op de witte azulejos. Ze zijn het werk van de fantastische Portugese architect Siza Vieira en beelden taferelen uit het leven van de apostelen Petrus en Paulus uit.
Bij het verlaten van deze basiliek zie je recht voor je, maar in de verte, de oude basiliek en de kapel waar Maria aan de herderskinderen verscheen aan het begin van de twintigste eeuw. Tussen beide basilieken ligt het enorme plein, dat me om één of andere reden veel meer raakt dan bijvoorbeeld het Sint-Pietersplein in Rome. Helemaal als ik de vrouw zie die het plein op haar knieën oversteekt. De kussentjes glijden bij elke schuif van haar knieën af en dapper trekt ze ze iedere keer weer op hun plaats. Haar witte broek wordt door en door nat van de regen en de wind trekt zo hard onder haar paraplu dat ze voortdurend bijna uit balans is. Ik zie het met een mengeling van ongeloof en verwondering aan. Ze schuift en wiebelt tot het einde van de lijn en staat dan op. De kussentjes gaan in haar tas en ineens verandert de bijna hypnotisch religieuze vrouw in iemand zoals jij en ik. Ze trekt haar handtas wat strakker over haar schouder en loopt nonchalant naar de uitgang. Alweer een bizar contrast.
Ik zou je kunnen vertellen wat het verhaal achter dit bedevaartsoord precies is, en hoe wonderlijk het letterlijk is dat zulke recente verschijningen hebben geleid tot dit resultaat, maar dat kun je ook op Wikipedia lezen. Mijn boodschap is vooral dat je er naar toe moet gaan om de sfeer te proeven. Ook als je niet into christendom of religie bent.
