Zoals je afgelopen zondag hebt kunnen lezen zijn er tussen de vierhonderd en vijfhonderd kastelen terug te vinden in Portugal. Ik realiseerde me naar aanleiding van dat filmpje dat ik daarvan alleen nog maar het topje heb aangestipt. Vandaar dat ik vandaag een aantal kastelen in de Algarve uitlicht die een bezoekje waard zijn. In de loop van de tijd zal ik ze elk apart ook nog eens bespreken.
Castelo de Silves
De belangrijkste bezienswaardigheid van Silves is het kasteel. Op deze plek stond vroeger het kasteel van de Moren, die vanwege de geografische ligging van Silves de stad tot een vesting hadden gemaakt. Buiten de muren prijkt het standbeeld van koning Sancho I, met zwaard in de hand. Hij was het die Silves op bloedige wijze veroverde op de Moren in 1189. Daarmee waren de Moren niet verslagen, want in 1191 werd Silves weer heroverd op de christenen. Pas in 1253 viel Silves definitief in christelijke handen. Dit was ten tijde van koning Afonso III, die opdracht gaf het zwaar beschadigde Moorse kasteel te restaureren tot hetgeen je vandaag de dag ziet.
Eenmaal binnen de muren zul je zien dat het kasteel nog in uitstekende staat verkeert. Het is daarom niet vreemd dat dit kasteel al in 1910 tot Nationaal Monument werd uitgeroepen. Terwijl je rondloopt over de muren, zie je de archeologische opgravingen die binnen het kasteel gedaan worden. Je krijgt een goed beeld van hoe strategisch de Moren het kasteel plaatsten in de omgeving. Bovendien heb je vanaf het hoogste punt een schitterend uitzicht over de omliggende huizen en velden.
Castelo de Tavira
Het kasteel van Tavira dateert uit de tijd van de Moorse overheersing en bewaakte ooit het vissersdorp tegen Noord-Afrikaanse rovers en piraten. Tijdens de aardbeving van 1755 werd een deel van het kasteel verwoest en daarna nooit meer opgebouwd. Het is zeer de moeite waard om de oude vestingmuren te beklimmen, want vanaf die plek heb je een prachtig uitzicht over de typische daken en het natuurgebied Ria Formosa voor de kust. Je kunt het kasteel, plus de tuinen, gratis bezoeken.
Castelo de Lagos
De beschermende muren rondom de stad werden tussen 1520 en het einde van de zestiende eeuw gebouwd als gevolg van de snelle groei van de internationale handel. Ze zijn voorzien van een aantal speciaal aangepaste punten die het gebruik van artillerie bij een overval mogelijk maakten. De muren bieden een panoramisch uitzicht over de stad, de baai en de bergen van de Serra de Monchique. Een aantal gebouwen van historisch en architectonisch belang maakt deel uit van deze defensieve structuur rondom Lagos. De bewaarde delen van de stadsmuren zie je nog steeds als je door het dorp loopt. Een goed bewaard deel (castelo) ligt aan de Avenida dos Descobrimentos, tegenover het fort.
Castelo de Paderne
Het kasteel van Paderne is een oud fort in de gemeente Albufeira. Het werd in de late 12de eeuw gebouwd door de Berbers. Het kasteel ligt een kleine acht kilometer landinwaarts. En het staat op slechts 8,2 kilometer van de toeristische badplaats Albufeira. Strategisch gelegen langs een bocht in de rivier de Quarteira. Dit landelijke, geïsoleerde kasteel ligt op een hoge heuveltop boven een diepe vallei, bedekt met mediterrane vegetatie, olijfgaarden, vijgen- en johannesbroodbomen.
Bij archeologische opgravingen zijn overblijfselen van woningen en wegen binnen het kasteelcomplex gevonden, evenals overblijfselen van een geavanceerd rioleringssysteem en een watervoorzieningsnetwerk (inclusief reservoirs en waterkanalen).
Castelo de Loulé
Dit kasteel is van Arabische oorsprong en herbouwd in de dertiende eeuw. Het had oorspronkelijk een grote ommuurde omtrek, waarvan een deel vandaag de dag nog steeds zichtbaar is, inclusief drie van de torens. De overblijfselen van het kasteel en de muren zijn zichtbaar vanaf verschillende punten in de stad en zijn opgenomen in de gebouwen. De meeste muren zijn geïntegreerd in de gebouwen van de groeiende stad, buiten de omtrek van de oorspronkelijke muren.
In de gerestaureerde ruïnes bevindt zich tegenwoordig het Stedelijk Archeologisch Museum (inbegrepen bij de entreeprijs), waar een interessante verzameling fragmenten uit de bronstijd en Romeins aardewerk wordt getoond. Door een glazen vloer zie je interessante opgegraven Moorse ruïnes.
Castelo de Castro Marim
Natuurlijk is ook dit kasteel gelegen op een strategisch, hoog punt in Castro Marim. Eerst was het kasteel belangrijk in de strijd tegen de Moren, toen het onderdeel uitmaakte van de verdedigingslinie van de Tempeliers. Na het vertrek van de Moren werd de vijand Spanje, waarop het kasteel werd aangepast om die grens te bewaken. Vanaf de kasteelmuren en de vier ronde torens op elke hoek heb je een schitterend uitzicht. Je ziet de zoutpannen in het natuurgebied en aan de andere kant van de rivier buurland Spanje. Binnen het kasteel kan je het archeologisch museum bezoeken.
Castelo de Aljezur
Archeologische vondsten geven aan dat al in de IJzeren tijd mensen op deze plek woonden, maar het waren de Arabieren die in de 10de eeuw er voor het eerst een fort bouwden. Zij hebben ook de naam Aljezur aan het dorp gegeven, wat betekent eiland. Vanaf het fort is vrij goed te zien dat het dorp is omringd door rivieren, waardoor het inderdaad net op een eiland lijkt.
Nadat de Portugezen de Arabieren in de vroege ochtend van 5 oktober hebben verjaagd, hebben zij het fort verder uitgebreid en verstevigd. Nossa Senhora de Alva, Onze vrouw van de dageraad, is daarom nog steeds de patroonheilige van Aljezur. De uitzichten vanaf de kasteel ruïnes zijn nog steeds indrukwekkend. In de verte rijzen de bergen van Monchique hoog boven de velden uit met daarvoor het nieuwe dorp, dat na de aardbeving van 1755 is gebouwd. Het kostte de lokale priester, die er als eerste zijn kerk herbouwde moeite om de bewoners over te halen naar dit gedeelte van de vallei te verhuizen. Maar met de tijd heeft het merendeel van de bevolking toch de oversteek gemaakt.
Castelo de Alcoutim
Een middeleeuws kasteel gebouwd in de dertiende eeuw. Het staat op een dominante positie op een heuvel ten zuiden van Alcoutim, op de rechteroever van de rivier de San Marcos (een zijrivier van de Guadiana), tegenover het grondgebied van Sanlúcar de Guadiana in Spanje. Tijdens de Portugese restauratieoorlog, in 1640, werd het fort opnieuw gerestaureerd. Er werd een overloop naar de grens gebouwd en het fort speelde een actieve rol in deze oorlog. Maar dit was ook gelijk de laatste belangrijke functie: de militaire en politieke invloed in de daaropvolgende decennia begon gestaag af te nemen. Het kasteel werd uiteindelijk verlaten en diende vervolgens verschillende civiele doeleinden (waaronder als slachthuis).
In 2000 werd het museum in het kasteel officieel voor het publiek geopend. Het is voor het laatst gerenoveerd in 2011 en beslaat het archeologische erfgoed van het kasteel en de regio eromheen. In een apart gebouw, naast het hoofdmuseum, is een permanente tentoonstelling over islamitische bordspellen uit de Moorse periode.
Vitor Oliveira ©
