Saudades de Portugal

“Je gaat het pas missen als het er niet meer is”. Cruijffiaans?, ik weet het niet, ik ben geen voetballer. Het speelt de laatste dagen regelmatig door mijn hoofd. De gewoonste zaken die er altijd zijn en waarvan je geen idee hebt dat het zou kunnen verdwijnen. Denk aan onze Kips, de mascotte van o-vale-da-mudança. Geboren bij de start van ons bedrijf. Hij had er nu, na 12 jaar nog moeten zijn. Hij liep tegen de op-scherp-staande loop van een zwijgzaam-stille herder aan die hem, achteraf begrijpelijk, beu was. Kips speelde graag de-boze-wolf en joeg de kudde op. Het was zijn spelletje, wij hoorden dat later. Gelukkig is ons bedrijf er nog. Nu is Covid19 onze-boze-wolf. Het toerisme staat bijna stil. Geen vluchten meer naar Portugal en enkel annuleringen voor het hoogseizoen, dé periode van ons jaarinkomen.

Terrein

“De mens lijdt vaak het meest door de dingen die hij vreest”, blijft ook rondzingen. We laten dat niet gebeuren. Uit ervaring weten we dat ieder gemis vroeg of laat een plaats krijgt en wordt opgevuld. We hebben nu veel plezier van onze hond Luna en ons bedrijf blijkt iets unieks te hebben. Midden in de Alentejo, de stilste streek van Portugal, is ineens een voordeel. Ruimte genoeg en ons terrein beleeft de voordelen van haar royale opzet.

Portugal wil haar grenzen weer openen, het is voor 13% afhankelijk van toerisme, maar is afhankelijk wat andere Europese landen doen. In Nederland gaan ineens heel veel stemmen op om vooral in eigen land op vakantie te gaan, vaak het hardst verkondigd door mensen die pre-covid de hele wereld over reisde om later thuis de meest spannende verhalen over onontdekte streken af te steken.

Niet geheel toevallig wonen we midden in zo’n quasi-onontdekte streek en ook de Portugezen boeken meer vakanties in eigen land. Hoewel traditioneel gezien iedereen die het zich kan permitteren, naar het zuiden vliegvlucht, en de Algarve frequenteert, komt er langzaam een stroming op gang die niet naar de overvolle terrassen en drukke boulevards gaat van steden als Albufeira en Portimão. De Portugese bewustwording van het eigen onontdekte land. Mondjesmaat lopen de aanvragen binnen. Gedreven door angst voor de-boze-wolf of eindelijk de mogelijkheid om te boeken nu alle vroeg-boekers uit “het grote buitenland” niet kunnen komen?

Bloemenpracht april/mei

Er gloort een beetje licht in de tunnel. Het is nog geen super sterke spotlight maar wie weet. Er zijn nog steeds gaten in het hoogseizoen maar we kunnen in ieder geval noodzakelijk onderhoudswerk doen. We zijn net klaar met het schijfeggen van alle terreinen rondom de huizen. 150.000m2 jaarlijks opkomende wilde bloemen en planten. Voordat in juni de droge tijd aanbreekt maaien we de snel verdrogende natuur. Zo kunnen we in april en mei nog optimaal genieten van de prachtige bloemkleuren en zijn we daarna klaar om in de droogte een brand te voorkomen. Daarvoor huren we Francisco of José Caixerinho in. Die hebben de kennis en de machines en wonen in het dorp. Normaal gaan we dan naar het café, drinken een bicaatje en lopen ze daar tegen het lijf. Het was een niet-te-missen-café, het is ruim een jaar geleden gesloten. Ouderdom en non-omzet wonnen het van de liefde voor een praatje. Café Substituut was snel gevonden in het dorp ernaast. De clientèle verhuisde mee. Covid sloot deze dorpshuiskamer.

Ik kwam Caixerinho het eerste tegen in de de-laatste-tijd-erg-uitgestorven straat. Hij had tijd, lachte hij en kwam de dag daarna. De drie terreinen van onze vakantiehuizen werden vakkundig ontdaan van hun doorgegroeide, licht-ontvlambare haardos. Bij Ninho da Cegonha had hij wat twijfel over de perceelgrens. “Aan de buurman kunnen we het niet meer vragen” zei José. Ik keek hem niet begrijpend aan, dacht dat ik het fout gehoord had. “Ja hij is dood, al twee maanden”. Zijn stem stokte en hij keek snel van me weg. Over dood en verdriet wordt hier niet veel gezegd. Die buurman was de zoon van Arietta, de kroegbazin van het gesloten café. Otávio had kanker, wist ik. De laatste keer dat ik hem zag en sprak ging het goed door zijn chemobehandeling. Het was een klap in mijn gezicht. Otávio, altijd achter de bar van “zijn” café, zijn oude moedertje helpend met het zware werk. Altijd goedgemutst en een grap. Pretoogjes als hij zijn dorpsgenoten in de maling nam. Hij was degene die ons ruim 12 jaar geleden Kips bracht. Met zijn 48 jaren jonger dan ik.

Die ochtend, nu de eerste dagen van de open terrasjes weer zijn toegestaan, vroeg een goede vriendin bij Café Substituut of ik wist hoe het met Otávio ging? Ik realiseerde me dat het alweer te lang geleden was dat covid dit café sloot. Wij wonen ver buiten het dorp, verstoken van twee maanden dorpsnieuws.  Ik moest het haar die avond doorbellen.

“Je gaat hem pas missen als hij er niet meer is.”

Margriet en Wiro zijn sinds 2006 eigenaar van een uniek stuk Alentejo: o-vale-da-mudança. Wonen er vanaf 2008. Vind je het leuk om meer over hun te weten of over de vakantiehuizen dan kun je de verhalen lezen die ze publiceren op hun blog “Limonada” en de maandelijks terugkerende blog op Saudades de Portugal, iedere vierde donderdag van de maand.