Saudades de Portugal

Er was de brand, die Eco-lodge Brejeira wegvaagde en een zwarte sluier over de berg trok. Er waren de emoties, die van angst naar shock, van verdriet naar berusting walsten. Er waren de ontelbare berichtjes van medeleven van al die vele gasten die ooit een onvergetelijke vakantie bij ons hadden, en van vrienden uit heden en verleden.

En toen was er stilte. Langzaam ebde de aandacht weg en voldeed ook dit rampen-scenario braaf aan alle rampen-scenario’s: van spotlight naar achtergrond naar vergetelheid. Life goes on. Ook de natuur hield zich muisstil, die befaamde stilte na de storm. En in die stilte rijst de Grote Vraag: wat nu?

Wat nu? Vragen mensen om ons heen. Wat gaan jullie nu doen? Wat nu? Als een echo galmt de vraag door de grijze vallei, weerkaatst door de kale flanken van de berg. Een vraag met zo eindeloos veel mogelijke antwoorden, dat het soms voelt alsof we dobberen met een iel bootje op een gigantisch wijde oceaan, verloren en stuurloos. We kunnen alle kanten op. Zoveel ruimte, dat er geen enkel houvast is.

Maar ook zie en voel ik de rijkdom van oneindige keuzes. Tabula Rasa: opnieuw beginnen, met alle opgedane kennis en geleerde lessen in de twaalf jaar dat we hier gewoond hebben. Het zijn spannende tijden. Hoe gaat ons leven in Portugal nu vorm krijgen? Waar gaan we van leven? Waar zo’n twaalf jaar geleden langzaam het plan ontstond voor de Eco-lodge, zo voelt het nu alsof die cyclus is afgerond, tijd voor iets nieuws. Tijd dus om weer stil te staan en te voelen: wat willen we?

Als ik om me heen kijk, en de natuur zo stilletjes zie “zijn”, dan wéét ik: dat is de weg. Géén stress en drukte, maar rust. Her en der komen de eerste groene uitlopers kleur brengen aan de zwarte aarde. De echte survival planten die als eersten weer tot leven komen. Anderen wachten rustig hun moment af. Sommige zullen na de eerste regen uit de grond schieten, anderen misschien pas in de winter. Alles op z’n tijd, ieder op z’n eigen ritme. Als het moment juist is. Precies dat: wachten, in vertrouwen dat ons nieuwe plan zich zal openbaren als het moment juist is. Dat wil niet zeggen: lui achterover gaan liggen wachten in passiviteit. Genoeg te doen! Concrete, kleine en grote dingen.

Puin ruimen, er ligt nog zoveel! Reparaties, beetje bij beetje. Nadenken over het land, wat er mee doen nu het zo kaal is. Praten met mensen die verstand hebben van Permacultuur, luisteren naar hun adviezen over land-planning. Eindelijk dat stuwmeer voor elkaar krijgen, meer en betere wateropvang in dit droge gebied. Essentiële zaken waar we één decennia geleden in onze naïviteit nog niks van wisten. Nóg meer richting duurzaamheid, nu ook met het oog op brandveiligheid. Zelfredzaam zijn, in zoveel mogelijk opzichten. Het is een lange weg, die een lange termijn visie omvat. Brainstormen, informatie verzamelen…

En vooral heel erg open staan voor de dingen die op ons pad komen. Want dát zal de juiste weg zijn, daar ben ik van overtuigd. Blijven luisteren naar de tekens. Wil iets stromen, of proberen we iets te forceren? En telkens weer: terug naar de stilte, die diepe stilte die nodig is om je hart te kunnen horen. Dáár ligt het antwoord op de vraag “Wat nu?”.

Kleine stapjes zetten, één voor één. Dan komen we wel ergens uit.