Saudades de Portugal

Sint-Maarten…? Help! Kinderen die bij je aanbellen met hoopvolle gezichtjes, braaf wachtend op de lekkernijen die je natuurlijk in je keukenkastje hebt liggen. Of nee, je bent wéér vergeten dat het vandaag Sint-Maarten is en verder dan een half pakje spaghetti en een blikje tonijn kom je niet. Zucht. Waarom kunnen we Sint-Maarten ook gewoon niet vieren zoals in Portugal? Gewoon beetje kastanjes eten en wijn drinken…

São Martinho, zo heet Sint-Maarten in Portugal. Het is  de dag dat herdacht wordt dat de Romeinse soldaat Martinho zich bekeerde tot het christelijk geloof, naar aanleiding van een ontmoeting met Jezus, vermomd als bedelaar. Dat ging ongeveer zo:

“De Romeinse soldaat Martinho galoppeerde op zijn paard naar de Franse stad Amiens, toen ineens een vreselijke storm uitbrak. De regen en wind trotserend reed Martinho door het Franse land, maar plots hoorde hij een stem roepend om hulp. Het was een bedelaar, verkleumd en doorweekt, nog maar amper in staat om hulp te roepen. Martinho aarzelde geen moment en sneed met zijn zwaard zijn mantel in tweeën om de bedelaar beschutting te bieden. Als een wonder ging de storm liggen en brak de zon door. Martinho was zo onder de indruk van deze ontmoeting dat hij tot geloof kwam.”

De goede daad van de behulpzame São Martinho is in Portugal reden om op deze dag met familie en vrienden samen te komen. En er hoort een motto bij: “No dia de São Martinho come-se castanhas e bebe-se vinho”, wat vertaalt naar “Op de dag van São Martinho eten we kastanjes en drinken we wijn.” Dat klinkt toch een stuk beter dan met je kinderen door de regen van huis naar huis trekken, op zoek naar snoep dat je ze eigenlijk liever niet laat eten.

En over die kastanjes gesproken. São Martinho telt eigenlijk als aftrap van de kastanjetijd. Vanaf nu vullen de straten van de Portugese steden zich met de karretjes van de kastanjeverkopers, die met de verrukkelijke en onmiskenbare geur van geroosterde kastanjes het melancholische gevoel van een Portugese winter bij je oproepen. Dat beeld is zo typerend dat er verschillende fado’s zijn gemaakt over de kastanjeverkopers, zoals dit “O homem das Castanhas”.

Fijne Sint-Maarten allemaal!