Saudades de Portugal

Een bezoek aan Sintra is absoluut de moeite waard. Plan het bij voorkeur niet als dagtrip vanuit Lissabon, daar doe je de plaats mee te kort. Boek hier gelijk een verblijf van een paar dagen en doe het goed, er valt zoveel te bekijken en ontdekken. Vandaag extra aandacht voor het Palácio Nacional de Sintra (ook wel Palácio da Vila genoemd), dat voor de verandering eens niet in de heuvels ligt, maar gewoon pal in het centrum.

Als je weleens in Sintra bent geweest zijn de karakteristieke punten op het dak van dit gebouw je vast opgevallen, je kunt er (bijna) niet omheen als je in Sintra bent. Het was oorspronkelijk één van de koninklijke paleizen en tegenwoordig is het eigendom van de Portugese staat, die het gebruikt voor toeristische en culturele doeleinden. De bouw van het Palácio Nacional de Sintra begon in de 15de eeuw, hoewel er een oude(re) constructie uit het moslimtijdperk als uitgangspunt werd gebruikt. 

Het vertoont kenmerken van middeleeuwse, gotische, manuelijnse, renaissance- en romantische architectuur. Het beslaat veel verschillende ruimtes, die allen deel uitmaken van één geheel en met elkaar zijn verbonden via verscheidene patio’s, trappen, gangen en galerijen. Het paleis werd dus ‘herbouwd’ in de 15de eeuw met tot doel de massa van de constructie te verlichten en het interieur te verrijken door Andalusische tegels aan te brengen. Deze tegels zie je nog steeds veelvuldig terug als je door het paleis dwaalt.

Tussen 1505 en 1520 werd de zogenaamde Manuelijnse vleugel gebouwd en in 1508 begon de bouw van de wapenkamer (Sala dos Brasões). Onder het bewind van D. Pedro II, werden later de schilderingen op de plafonds van sommige ruimtes vernieuwd. In 1755 werden belangrijke restauratiewerken uitgevoerd, na de schade veroorzaakt door de aardbeving van Lissabon, en werd de vleugel gebouwd die van Jardim da Preta naar Pátio dos Tanquinhos loopt. In 1863 werd een nieuwe decoratiecampagne gevoerd.

Het paleis was in gebruik door de Portugese koninklijke familie tot het einde van de monarchie, in 1910. Het was hier dat D. Manuel I het nieuws ontving van de ontdekking van Brazilië, het was hier dat D. Afonso V werd geboren (en stierf), het was hier dat D. Afonso VI werd opgesloten en het was hier dat D. João II tot koning werd uitgeroepen. Het Nationaal Paleis van Sintra is sinds 1910 geclassificeerd als een nationaal monument. Al zou het tot het einde van de jaren dertig duren voordat het paleis zijn deuren voor het publiek zou openen.

Met een complexe plattegrond is het Palácio Nacional de Sintra simpelst te omschrijven als een complex gebouw in een soort “V” -vorm met verspringende levels. Het bestaat uit een verzameling gebouwen die in de loop van vele eeuwen zijn gebouwd, toegevoegd en aangepast. Het meest karakteristieke kenmerk van dit paleis is het paar hoge kegelvormige schoorstenen die boven heel Sintra uitsteekt met een hoogte van 33 meter. Deze schoorstenen horen bij de keuken van het paleis. De interne ruimtes zijn allemaal rond patio’s georganiseerd. Zo heb je de Sala dos Archeiros, Sala Moura ou Árabe, Sala das Pegas, Sala dos Cisnes en de Sala dos Brasões, Sala das Sereias en de Sala da Audiência, Sala Chinesa of do Pagode, Quarto de D. Sebastião, Quarto-Prisão de D. Afonso VI en dus de keuken.

• De wapenkamer (Sala dos Brasões) toont het wapen van 72 Portugese adellijke families en de acht kinderen die D. Manuel I had toen het Palácio Nacional de Sintra werd gebouwd.
• De zwanenkamer (Sala dos Cisnes) dankt zijn naam aan het feit dat het plafond volledig is versierd met 27 schilderijen van deze dieren.
• De eksterkamer (Sala das Pegas) was waar D. Sebastião Luíz Vaz de Camões “Os Lusíadas” hoorde voorlezen. Hier is het plafond beschilderd met 136 eksters waar weer een mooie legende achter zit.
• De Moorse kamer (Sala Moura ou Árabe) was waarschijnlijk de slaapkamer van D. João I. De tegels hebben hier een geometrische compositie met driedimensionaal effect. Het exotische van de ruimte wordt geaccentueerd door een centrale fontein in verguld brons.
• De Chinese kamer (Sala Chinesa of do Pagode) is gelegen in een van de oudste delen van het paleis, waar de koninklijke appartementen zouden zijn geweest vóór D. João I. Het bevat een monumentale pagode uit de Qing-dynastie, gebouwd in China eind 18de eeuw/begin 19de eeuw.
• De D. Sebastião kamer (Quarto de D. Sebastião) werd door de koning gebruikt om te slapen tijdens zijn verblijf in Sintra. De decoratie van de muren stamt uit de 16de eeuw, met reliëftegels. Bekroond met een rand van gesneden tegels, met motieven van wijnranken en korenbloemen in de vorm van een fleur-de-lis.
• In de gevangeniskamer (Quarto-Prisão de D. Afonso VI ) zat de koning 9 jaar bewaakt opgesloten op bevel van zijn broer, koning D. Pedro II. Dit is één van de oudste kamers in het paleis en de enige ruimte waarin het raam een ​​ijzeren balustrade heeft. De Mudejar (een symbiose tussen christelijke en islamitische kunst) keramische vloeren in deze kamer dateren waarschijnlijk uit de 15de eeuw en zijn bijzonder zeldzaam.

Naast bovengenoemde binnenruimtes zijn er ook nog de de Palatijnse Kapel (Capela Palatina) en de keuken (Cozinha). De kapel heeft een rechthoekige plattegrond en een enkel schip, muren bedekt met decoratieve verf, een houten plafond en een keramische vloer. Met het aanroepen van de Heilige Geest (de reden voor de duiven met een olijftak in hun snavels) in fresco’s op de muren. In de keuken zie je het octogonale begin van de monumentale en iconische schoorstenen. De keuken, die stamt uit het begin van de 15de eeuw, werd gebouwd voor grote jachtbanketten, een van de favoriete bezigheden van het hof en de adel. Binnen vind je verschillende kleinere ovens en twee grote ovens, naast een fornuis en een keukenset in vertind koper. De witte tegels die de muren van de keuken bedekken, stammen uit dezelfde periode als de heraldische compositie met de koninklijke wapens van Portugal en Savoye die daar in 1889 werden geplaatst.

In het paleis bevindt zich verder ook nog de Mãe d’Água, een klein reservoir dat zelden zonder water staat. Ondanks zijn eenvoudige formaat slaagt het er toch in om alle kamers, de tuinen en verschillende fonteinen van het Palácio Nacional de Sintra van water te voorzien. Het paleis wordt van water voorzien door allerlei bronnen in de heuvels van Sintra. Van daaruit reist het water, altijd door middel van de zwaartekracht, op verschillende manieren richting het reservoir. Het is een complex en ingewikkeld systeem, een technisch hoogstandje dat voor zijn tijd super innovatief en intrigerend was. Alleen is het vandaag de dag nog steeds onduidelijk waar het water nou precies vandaan komt…

Het Palácio Nacional de Sintra is dagelijks te bezoeken tussen 09:00 en 18:30 uur. Kaartjes voor volwassenen kosten 10 euro en hier zit een bezoek aan de (bescheiden) tuinen van het pales bij in. 

Momenteel wordt het gebouw, net als de overige bezienswaardigheden in en rondom Sintra, beheerd door Parques de Sintra. Neem voor meer informatie over dit paleis of een van de andere te bezoeken bezienswaardigheden een kijkje op de website.