Saudades de Portugal

Als je wel eens op vakantie bent geweest in Portugal, gaat dit verhaal je misschien bekend voorkomen. Want waarschijnlijk ben je toen ook een keer buiten de deur, in een restaurant, gaan eten. Na een heerlijke (hoop ik) maaltijd, kwam de rekening. Hhmmm, waarom staat daar brood, paté en boter bij op? Dat was toch van het huis?

Lekker uit eten in Portugal, dat gaat goed komen! Er is wel één klein dingetje waar je rekening mee moet houden en dat is het couvert. Het couvert, dat is toch bestek? Hier wel ja, maar in Portugal is het iets totaal anders. Het zijn namelijk een aantal dingen die aan het begin van de maaltijd op de tafel worden gezet, zoals brood, boter en olijven. Als je hier niet van eet, zul je het achteraf ook niet terugvinden op de rekening. Als je echter een olijfje uit het schaaltje hebt geprikt, vind je het na het eten terug op de bon.

Voor een Portugees is betalen voor het couvert zo logisch als maar zijn kan, maar voor de toerist geldt dit niet altijd. Vaak gaan zij na het ontvangen van de rekening in discussie met de ober over de paar euro die zij niet verwacht hadden te zien. Maar hoe heerlijk om je maaltijd beginnen met wat stevig brood, sardientjes paté, Portugese kaas en olijven?! Wie heeft er dan überhaupt nog een voorgerecht nodig? Soms krijg je ook een huisgemaakt smeerseltje, het blijft een verrassing!

Het couvert staat overigens altijd op de menukaart aangegeven, dus je kunt wel vooraf zien wat er voor betaald moet worden, maar er staat niet bij vermeld dat het standaard wordt geserveerd. In principe (volgens de wet zelfs) moeten ze het vragen en mogen ze het niet meer zomaar neerzetten. Meestal splitsen ze het couvert in verschillende stukjes, dan hangt het er vanaf waar je van hebt gegeten wat je er voor moet betalen. In simpele restaurant zal er alleen brood en boter voor je worden neergezet, maar in de iets uitgebreidere restaurants kun je dus ook olijven verwachten, sardientjes paté, wortelen met knoflook, lekkere kaasjes of andere lokale lekkernijen. De prijs van een luxer hapje kan soms een euro per stuk bedragen, dus kijk wat je lekker en de moeite waard vindt.

In sommige gevallen zal de ober je vertellen wat er op de bordjes en schaaltjes die hij voor je neerzet ligt en bij je aangeven dat hij weg zal halen wat je niet wilt eten. Wij bestellen dan naast het standaard brood (met boter, olijven en eventuele sardientjes paté) meestal nog een lekker kaasje. Soms worden er dingen neergezet waar we wel zin in hebben, dan blijven ze. Soms geven we gelijk aan dat ze die weer mee mogen nemen. Maar een couvert eten we altijd!

Je kunt je afvragen of het in de toeristische gebieden misschien niet handiger is om het systeem te veranderen, zodat er niet elke keer hoeft worden uitgelegd waarom de rekening hoger is dan verwacht. Al gaat dat sinds de wet is veranderd steeds een stukje beter… Aan de andere kant zouden de toeristen zich moeten aanpassen aan hun vakantieland in plaats van andersom. En je bent op vakantie, wat maken die paar euro dan nog uit als je heerlijk hebt gegeten?

Persoonlijk vinden wij het vrij logisch: je moet toch betalen voor wat je eet. Ik ben er inmiddels zo aan gewend, dat ik laatst in Amsterdam aangenaam verrast werd toen het stokbrood niet betaald hoefde te worden. Maar of je het er nou mee eens bent of niet, mocht je in Portugal uit eten gaan nu ben je in ieder geval gewaarschuwd.