Saudades de Portugal

Van nature ben ik niet zo’n jaloers type. Ik kan heerlijk genieten van het talent van anderen zonder er zelf afgunstig over te worden. Ik gun iedereen het allerbeste en vind dat ik veel heb om dankbaar voor te zijn… Natuurlijk, als ik weer een zilverblauwe, oogverblindende, laag geaste BMW 4 voorbij zie komen, voel ik wel een pijnlijke steek vanbinnen, maar dat behoort denk ik bij mijn kleine jongetjes syndroom. Diezelfde steek heb ik ook bij een strakke Audi of Aston Martin dus mijn innerlijk jongetje is bepaald niet merkentrouw. Daarna realiseer ik me weer dat in Portugal 70% van de nieuwe auto’s betaald is met een persoonlijke lening dus met die wetenschap ben ik vaak een stuk gelukkiger in mijn oude Pajero.

Maar de laatste tijd begin zich in mij een diepe jaloezie af te tekenen. Ook weer die steek van binnen en de behoefte om de ander eens grondig door elkaar te schudden. Het meest ervaar ik dat bij Tiago, onze 10 jarig buurjongetje. Het is verder een prima joch. Goed opgevoed, schoon en met een leuk brilletje. Maar mijn probleem met hem is dat hij dus vloeiend Portugees spreekt! Gewoon zonder moeite! Terwijl ik me elke week buig over de zoveelste vervoeging van het werkwoord fazer (maken). Er zijn zo’n 70 vervoegingen, variërend in mate van waarschijnlijkheid, tijden (morgen, ooit, gisteren of vroeger zijn echt allemaal heel andere tijden) en wenselijkheid. En dat rotjoch spreekt ze gewoon allemaal. Lachend en genietend van zijn vroege wijsheid.

Er zijn er meer. Mensen die vloeiend Portugees spreken. Over de hele wereld zo’n 250 miljoen, waarmee het een van de grotere wereldtalen is. Dus als ik ooit Portugees spreek, kan ik terecht in landen als Brazilië, Mozambique, Angola, Kaapverdië en Macau (China). En dus zetten we door en gaan we trouw naar Helena voor een nieuwe les. Naast alle grammatica en woordjes kom je via de taal immers ook in aanraking met de cultuur van de bewoners. Een duidelijk voorbeeld en voor ons wat directe Hollanders moeilijk te pakken, is dat geen enkele vraag hier met een direct ja of nee wordt beantwoord. Sterker nog sim! of não! worden als een veel te brutaal antwoord gezien (mal educado). Maar gelukkig heeft de Portugees tientallen oplossingen om de directheid wat te temperen.

Les 1: gebruik in elke zin minimaal twee keer het woordje pois…, als antwoord, als bevestiging, als aanmoediging en als uitroep van verbazing… pois? Of natuurlijk pois não als de ander om een ontkenning vraagt. Gaan we naar het strand vandaag? Pois! Wat heeft de buurvrouw een knappe vriend! Pois! Vandaag op tijd naar bed? Pois não!

Les 2: Eigenlijk nog vaker gebruiken we de uitdrukking pode ser (zou kunnen). Dat klinkt vaag en dat is het ook. Maar voor de Portugees een prima manier om niet brutaal uit de hoek te komen. Als ik aan de tuinman vraag of hij een biertje wil, is het antwoord steevast pode ser! Maar ook als het antwoord overduidelijk ja is, kiest de Portugees voor pode ser. Wilt u melk door de koffie? Pode ser! Zal ik dan morgen langskomen? Pode ser! Wil je dat ik nu betaal? Pode ser!

Les 3 en laatste les: Herhaal het werkwoord uit de vraag. Persoonlijk vind ik dit de leukste oefening en ik probeer het elke dag. Ga je naar het strand? vou! (ik ga!), Hou je van vis? Amo! (daar hou ik van…), en de lastigste… Had je mij gebeld? Elke Nederlander zou antwoorden met sim! maar de oefening is dus liguei (ik belde). Het herhalen maakt dat je dus geen ja of nee hoeft te zeggen. Een mooie manier van beleefdheid maar in de praktijk lastig onder de knie te krijgen.

En zo leren we niet alleen langzaam een nieuwe taal maar ook een nieuwe cultuur. Een cultuur die we steeds spannender vinden naarmate we er iets meer van weten. Wil je ook wat stappen zetten en een aan goede basis voor je Portugees werken? Kom dan naar onze snelcursus Portugees begin november; vier dagen intensieve lessen van een professionele taaldocente, leuke uitjes en natuurlijk de gastvrijheid in onze villa. Aan het eind van de week spreek je nog niet als Tiago, maar een korte babbel in het restaurant gaat zeker lukken! Voor meer informatie en prijzen kijk je op onze website.