Saudades de Portugal

Als Nederlanders zijn we verwend met een hele grote keuze aan wijn uit verschillende landen. We staan hier niet bij stil, maar in wijn producerende landen zoals Frankrijk, Spanje, Italië en natuurlijk Portugal is de keuze kleiner. Je zou bijna medelijden met ze hebben.

Wat grasduinen in een gemiddelde Nederlandse slijterij levert al gauw 15 verschillende wijnlanden op. Dat is uitzonderlijk en hiermee is wijndrinkend Nederland bevoorrecht. Toch is het lijstje met wijnlanden in de hoofden van de gemiddelde Nederlandse wijndrinker relatief klein. Frankrijk, Italië, Spanje lijken de boventoon te voeren.

Wijn uit Portugal valt dus, meestal, buiten het standaard rijtje van wijnlanden. Als wijnhandelaar hoor ik vaak reacties van wijndrinkers dat Portugese wijn niet zó bekend is en dat je Portugese wijn niet zoveel ‘ziet’. Ligt eraan waar je kijkt natuurlijk. Verkopers van Portugese wijn in Nederland, en met name verkopers van exclusief Portugese wijnen zullen dit uiteraard als verkoopargument gebruiken. Hiermee creëer je als verkoper natuurlijk een soort van exclusiviteit, maar tegelijk haal je misschien het wijnland Portugal onbedoeld naar beneden. In de wijnhandel in zijn algemeen zit Portugal al vele jaren in de categorie ‘upcoming’. Een new kid on the block dat nog niet écht ontdekt is. Iedereen lijkt zich hier goed bij te voelen, Portugal zien als een soort belofte. Daar is op zichzelf natuurlijk niks mis mee. Maar klopt dit wel?

Is Portugal inmiddels, en misschien al wel veel langer, gewoon een serieus wijnland? Waarom die mitsen en maren. Trek de kaart van Europa uit de kast en neem in gedachten dat de wijncultuur vanuit de Kaukasus richting Europa is getrokken. Wijnlanden als Hongarije, Griekenland, Slovenië, Roemenië, Kroatië en Moldavië. Allemaal landen met een rijke wijncultuur. Landen die het ook verdienen om (her)ontdekt te worden.

Toch komen we deze wijnlanden zelden tegen in de schappen van de Nederlandse supermarkten en hebben ze naar mijn mening niet de status en aantrekkingskracht van Portugese wijn. Ik krijg zelf ook geen warme mediterrane gevoelens bij een glas Moldavische wijn. Misschien ligt dat aan mij, misschien volledig onterecht, maar ik denk dat meer Nederlanders er zo over denken?

Portugese wijn kun je daarentegen in élke supermarkt in Nederland vinden in de vorm van Port. Sommige mensen denken misschien bij Port niet aan wijn, maar het is toch echt versterkte wijn en in de basis hetzelfde product. Daarnaast staat er vaak een buikfles rosé of één met terracotta look. Soms zelfs nog een paar andere Portugese wijnen. Wijnland Portugal levert hiermee een knappe prestatie. Want het supermarkt wijnschap in Nederland is niet van elastiek en biedt slechts ruimte aan een beperkt aantal wijnen.

Daarbij hebben de meeste wijnspeciaalzaken tegenwoordig een goede vertegenwoordiging van Portugese wijnen. Deze wijnen zijn afkomstig van grote, maar ook van kleine wijnproducenten. De Portugese wijnindustrie heeft zelfs enkele sterke merknamen op de Nederlandse wijnmarkt. Misschien gaat er direct een lichtje branden als we het over merken uit de Portugese wijnwereld hebben?

Ik denk dat de tijd rijp is om Portugal als volwaardig wijnland aan te zien. Geen new kid on the block, niet onontdekt, maar een gedegen oude wijncultuur met een dynamische en moderne industrie eromheen. Een divers en avontuurlijk wijnland waarvan we in Nederland een mooie weergave kunnen kopen en proeven. Waarbij dat laatste natuurlijk het belangrijkste is.

Natuurlijk is er nog veel te ontdekken in het wijnland Portugal, maar dat geldt voor elk wijnland. In Frankrijk heb je ook wijnboeren die als Catweazle in een onbekend dorpje wijn maken van nagenoeg uitgestorven druivenrassen. Het zullen er weinig zijn, maar ik weet zeker dat ze bestaan.

Mijn naam is Remmer Meijer en ik ben geruime tijd werkzaam in de wijnwereld. Mijn specialiteit? Uiteraard: Portugal. De komende maanden wil ik jullie meenemen naar het volwaardige wijnland Portugal. Waar we naast algemene informatie ook iets meer de diepte in kunnen. Portugal heeft namelijk, zelfs voor de kenner, ongelooflijk veel te bieden. Als wijnhandelaar werk ik samen met meerdere wijnbedrijven, hier ligt natuurlijk een affiniteit vanaf mijn zijde, toch zullen de blogs geen reclameblok worden. Ik probeer zoveel mogelijk objectieve informatie en feiten in te pakken in een leesbaar stukje tekst.

De Portugese wijnwereld is net als andere wijnlanden constant in beweging, daarom staat er online ook aardig wat achterhaalde informatie. Ik zal proberen artikelen up to date te houden met de nieuwste informatie. Wat korte algemene informatie waar we de komende tijd uit kunnen putten.

Portugal kent drie verschillende klimaatzones die voornamelijk worden bepaald door de twee grote buren. Namelijk de altijd koude Atlantische Oceaan aan de linkerzijde en het overwegend droge en warme Spanje aan de rechterzijde. Momenteel kent Portugal 31 DOC herkomstbenamingen, tegenwoordig ook wel aangeduid als DOP. Dit zijn 31 gebieden met een eigen karakter en eigen regeltjes omtrent bijvoorbeeld de toegestane druivenrassen. We vinden meer dan 250 verschillende autochtone druivenrassen en daarnaast een grote hoeveelheid niet autochtone druivenrassen. Portugal was het eerste land met een gereguleerde wijnwetgeving in 1756 en is met Port en Madeira producent van twee belangrijke versterkte wijnen. Voldoende informatie om de komende maanden mee te vullen. Ook minder voor de hand liggende onderwerpen verdienen wellicht een podium. Zo studeren er in Portugal de afgelopen jaren meer vrouwen dan mannen af als wijnmaker. Wat is daar de reden van en gaan we dat de komende jaren terug proeven in de wijnen uit Portugal?

Laten we de komende maanden duiken in de Portugese wereld van dit gegiste druivensap. Heb je vragen, wil je dat ik bepaalde zaken behandel of heb je tips? Deze zijn altijd welkom. Dank voor het lezen en hopelijk tot de volgende keer.

Remmer is eigenaar van het Woerdens Wijnhuis en werkzaam geweest in de Portugese wijnwereld. Verder verzorgt hij wijnproeverijen, cursussen en wijnevenementen als de WIJNHall.