Valse bescheidenheid? De meninas kregen hun “art” in een museum. De paasvakantie (grappig gezegd als je gepensioneerd bent, want dan is het toch elke dag vakantie?) kwam als geroepen. De afgelopen weken had de vereniging Saco da Baixa in Coimbra meer dan drie “kunst” projecten lopen die heel wat voorbereiding/werk hadden gevraagd. Dan komt er wel eens een moment van verlangen naar wat kalmer aandoen. Dat gaan we zeker doen tijdens twee weken in Cyprus.
Ik ben er fier op enkele van deze projecten aan jullie hier te kunnen voorstellen. Want het is mij/ons nooit eerder gelukt (ook nooit geprobeerd natuurlijk) om creatieve realisaties in een heus museum te krijgen. En dat is nu waar de projecten over gaan.
Onder leiding van een kunstlerares, Sonia, bezochten we gedurende meerdere maanden verschillende tentoonstellingen in de stad. Meestal met deskundige uitleg. Nadien werkten we aan opdrachten in de sfeer van de kunstenaars, of met de materialen die ze ook gebruikt hadden. We werden uitgedaagd om persoonlijke interpretaties te bedenken en soms moesten we de angst voor het witte blad echt overwinnen. We zijn allemaal kritisch, té kritisch voor ons eigen werk. Maar met wederzijdse aanmoedigingen lukte het uiteindelijk toch. Er was immers niks te verliezen.
Ooit leefde er een Franse kunstenaar, Marcel Duchamp, die het idee van een “Boîte-en-valise” lanceerde en op zijn concept zijn wij ook gaan verder werken. Het komt er kort gezegd op neer dat je een soort valies maakt die je meerder keren kan openvouwen en ontvouwen om zo je artistieke werken te kunnen exposeren alsof het een minimuseum is. Dat moest die arme man doen omdat geen enkel museum zijn werk wilde tonen, naar het schijnt.
Onze valies bestond uit ribbelkarton, materiaal dat zich gemakkelijk laat bewerken met een snijmes, maar ook uiterst slap wordt door de hoge luchtvochtigheid. Maanden gingen voorbij en de ene creatie na de andere werd realiteit en dus zorgvuldig bewaard in de valies. Een selectie van de werken kreeg uiteindelijk een vaste stek in die “artbag”. Vanaf 21 maart tot 19 mei kun je in het stedelijk museum van Coimbra, in de Edifício Chiado, de tentoonstelling van onze “artbags” gaan bekijken. In de loop van het hele project heb ik wat foto´s genomen die de sfeer en de bezigheid van de dames moeten weergeven.
Het tweede kunstproject, onder de naam “bLast”, vond plaats in het “Casa das Artes Bissaya Barreto” gelegen aan de Sá de Bandeira, de boulevard die het stadscentrum verbindt met de Praça de Républica. Tot 28 mei te bezoeken in de namiddag. In een statig, maar heel onderkomen, slecht onderhouden herenhuis, werden in het vooruitzicht van een grondige renovatie, 38 moderne kunstprojecten gepresenteerd, waaronder dat van de “meninas van de Saco da Baixa”.
Het is een uitdaging met de hele groep tot één ontwerp te komen, want ideeën hebben we allemaal, maar meestal ook heel verschillende. Uiteindelijk werd er besloten een medusa, een kwalachtig wezen te creëren en dit te realiseren in de heden ten dage opnieuw populaire techniek “haken”. Geen oubolligheid meer als je houdt van werken met wollen draden en haaknaald. Haken is opnieuw “in”, kijk maar op Instagram.
Tijdens het hele werkproces kregen we in ons atelier in de benedenstad vaak voorbijgangers op bezoek, aangetrokken door wat ze te zien kregen door onze grote glazen etalage. De haakgroep werd al gauw groter. De jongere generatie die interesse toonde, kreeg van de oudere dames een initiatie. Ik zag nog nooit zoveel krampachtige handen worstelen met de losse steek, de vaste en de halve stokjes. Het kwam ook ontzettend goed uit dat we in de maanden voordien allemaal een barretmuts hadden gebreid die zich, eens hangende aan een nylon draad aan het plafond, transformeerde tot een mini kwal. Die mutsen werden in hun nieuwe functie, als baby medusa’s mee naar de tentoonstelling genomen. We bevestigden er wel tentakels aan zodat het paste bij het thema van de grote medusa.
Het derde project is er ééntje gespreid over meerdere maanden. We hebben veel wegwerpmaterialen verzameld in de loop van de tijd, waaronder kranten en tijdschriften. Ik leerde de dames met dit materiaal eenvoudige mandjes te maken die ze als sierbloempotje of vuilbak kunnen gebruiken. Het hele proces van papier oprollen en weven nam aardig wat tijd in beslag. Maar de stevigheid is verrassend. Wel moet gezegd dat de kranten papiervellen veel vochtigheid absorbeerden en dat het papier van de tijdschriften een steviger resultaat gaf.
Maar ook met textieldraad en naald en draad kan je hedendaagse dingen realiseren. Wij creëren rondjes en zullen een ieders werk nadien samenbrengen tot een grotere mand.
Drie projecten, maar ik vergeet er zeker nog andere te vernoemen: we werken met kleine pareltjes en ontwierpen oorbellen en borstspelden. We maakten huispantoffels en ondertussen gaat ook het weven met de dames van Almalagues verder. Wie Coimbra bezoekt, moet zeker eens een bezoekje brengen aan ons atelier. Zoveel ijver kom je niet vaak tegen. De meninas zijn zeer gastvrij.
Marieleen is sinds augustus 2019 heerlijk “reformada” en heeft dus tijd (en zin) om elke eerste zaterdag van de maand allerlei ontdekkingen in Coimbra te delen. Plus natuurlijk haar enthousiasme en liefde voor de stad! Volg haar op Instagram voor nog meer foto´s van Coimbra en omgeving. Voor een rondleiding of een bezoek aan de stad aarzel niet haar te contacteren via marieleenb.pt@gmail.com.
Ja Mieken, je wordt een echte kunstenaar ! Zo’n originele kleurrijke voorwerpen***die terecht in een museum thuishoren*** Bravo met je late roeping!!!