Afgelopen donderdag schreef ik over een autoroute in de Beira Interior, die je naar het plaatsje Sortelha bracht. Zoals zovele Portugese dorpen hoort er een legende bij dit dorp en dat gaat deze keer eens niet over de liefde of over een gruwelijke moord. Wel komt er weer een dier in voor. Vandaag een verhaal over geheimen, de wind en een valk…
Er was eens een oude man, die op sterven lag in zijn bed. Hij riep zijn zoon Zé bij zich en zei hem: “Zé, ik heb je geen rijkdommen te geven, maar zal je wel een advies geven dat goud waard is”. Met zijn laatste kracht vervolgde de oude man: “Als je een geheim hebt, dat je niet verspreid wilt zien worden door de wind, zeg het dan aan niemand. Niet aan je vrouw en niet aan je beste vriend. Een echt geheim bewaar je in je hart.”
De jongen beloofde zijn vader het advies ter harte te nemen en zijn geheimen goed te bewaren, hoewel hij eigenlijk de woorden niet goed begreep. Wat bedoelde hij nou precies? Het bleef de jongen alsmaar bezighouden. Hij besloot een test uit te voeren met een zelf verzonnen geheim om te kijken wat er zou gebeuren.
Zé hoorde van een belangrijk edelman uit Sortelha, die zijn valk kwijt was geraakt tijdens de jacht. De edelman had een grote beloning uitgeloofd voor degene die de valk zou terugbrengen naar het kasteel van Sortelha, maar ook dreigende woorden gesproken voor degene die de valk iets aan zou doen. Het toeval wilde dat de jongen de valk had gevonden. Moe en hongerig als de verdwaalde valk was, lukte het de jongen eenvoudig het dier op te pakken. En hij bedacht zijn plan.
De jongen nodigde zijn beste vriend uit om te komen eten. Hij vertelde hem dat hij per ongeluk de zo gezochte valk had gedood en om uit de problemen te blijven de vogel in de oven had gestopt om op te eten tijdens dit diner. Zijn vriend schrok en wist niet wat hij moest doen. Hij wilde de jongen niet verraden, maar het geheim woog zwaar op zijn ziel. Uiteindelijk ging de vriend naar de rivier en fluisterde tegen de rietstengels langs de kant: “Het was Zé do Feijão die de valk doodde”. Opgelucht dat hij het geheim hardop had kunnen uitspreken, keerde hij terug naar huis.
Niet veel later kwam er een herder langs de rivier gelopen, die een suikerrietstengel afsneed om een fluit van te maken. Toen de fluit klaar was, floot hij erop, maar in plaats van muziek hoorde hij de woorden “Het was Zé do Feijão die de valk doodde”. Het duurde niet lang of het geheim verspreidde zich over de omgeving. De edelman stuurde zijn mannen naar het huis van Zé do Feijão om hem te straffen, maar de jongen liet hen de valk zien, in blakende gezondheid. De edelman was zo blij dat hij de valk terug had, dat Zé de beloofde beloning kreeg uitgereikt. Zé was blij met het geld, maar nog veel blijer was hij omdat hij eindelijk de woorden van zijn vader begreep…
