Otolieten: je hebt er waarschijnlijk nog nooit van gehoord. De Portugese visser is er wel bekend mee, want het brengt hem geluk! Dit wordt “juizo da corvina” genoemd, oftewel “het oordeel van de zwarte ombervis”…
Een otoliet is een soort gehoorsteentje in het binnenoor van een vis. De gehoorsteentjes zijn opgebouwd uit een aantal dunne kalklagen. Net als bij bomen, heeft een otoliet jaargroeiringen, daar kan je de leeftijd van de vis uit af lezen. De grootte van de otolieten varieert van een paar tiende millimeter tot enkele millimeters, afhankelijk van de vissoort en natuurlijk de grootte en leeftijd.
In Portugal verwijdert men de witte stukjes uit de kop van de zwarte ombervis (ook wel zeeraaf genoemd), indien het een aardig formaat vis betreft (de grotere exemplaren worden maar zelden gevangen). De zwarte ombervis heeft redelijk grote gehoorstenen in verhouding tot andere vissoorten. Ze worden door vissers gebruikt om als sieraad te dragen. De gehoorsteentjes worden volgens traditie in goud gezet en aan een kettinkje gedragen. Het gaat in dit geval wel altijd om een zelf gevangen vis! Een ouderwets stukje bijgeloof dat de vissers geluk zou brengen op hun tochten. Je herkent er in Portugal altijd een visser aan!
Niet in goud, geen ketting en niet zelf gevangen… Mijn schoonfamilie is er een van vissers. Deze oorbellen zijn speciaal voor mij gemaakt. Ik houd niet van goud, draag geen kettingen en vis niet, vandaar dat het cadeautje in deze vorm kwam. Eentje brengt al geluk, laat staan twee!
Wil je meer weten over dit gehoorsteentje? Hier een stukje over de fascinatie van een bioloog.
