Compleet Coimbra: O Seminario Mayor

Het stond al langer op het lijstje van te beschrijven locaties in Coimbra: O Seminario Mayor. Maar omdat er de afgelopen jaren verbouwings- en renoveringswerken aan de gang waren vond ik het beter even (het werden twee jaren) te wachten. Nu komt het er dan eindelijk van.

Wie een bezoek brengt aan de Botanische tuin (Jardim Botanico) hoeft maar even tot het uiterste einde van de Lindelaan te lopen, trappen weer op, even uit het park, voorbij het militaire domein aan je rechterkant en een schooltje aan je linkerkant. De eveneens grote ijzeren toegangspoort die je dan voor je ziet lijkt op die van de Botanische tuin. Hij dateert uit 1876 en draagt het bisschoppelijke wapen.  Meteen sta je oog in oog met het majestueuze gebouw van het seminarie. Laat je niet afschrikken door een neergelaten slagboom om het domein te betreden. Je kan er zo langs lopen. Het eerste wat je op je weg naar de ingang tegenkomt is het sierbruggetje over een soort van vijver, die er maar droog bijligt. Dit werd in de 20ste eeuw toegevoegd. De cirkelvormige constructie ervan is verdeeld in vieren en in elk deel zie je een mythologische sierfiguur, waaronder een dolfijn. Links en rechts van dit centrale sierelement een park met mooie gesnoeide bomen. Heerlijk om in hun schaduw te zitten.

Compleet Coimbra: O Seminario Mayor

De imposante gevel van het seminarie valt echt op. De linker helft façadesteen is netjes gereinigd terwijl de rechterhelft er nog vuil bijstaat. Misschien was het geld op? Omdat het gebouw op een helling ligt, zijn er vooraan minder verdiepingen dan achteraan.

Eerst wat over de algemene architectuur van het gebouw zelf. De initiatiefnemer tot de bouw was een zekere hertog tevens bisschop D. Miguel da Anunciação die met zijn persoonlijk financiering twee Italiaanse architecten (Tamossi en Azzollini) het ontwerp liet maken.  De werken startten in 1748.  Maar de eerst genoemde architect valt van een stelling tijdens het plaatsen van de kerkklokken. Zijn collega gespecialiseerd in theatervormgeving en schilder diende het werk te voltooien. Een zeventiental jaren later kunnen de eerste studenten ontvangen worden die de priesteropleiding willen volgen.

O Seminario Mayor

Twee jaar geleden, bij mijn eerste bezoekje aan het seminarie, konden we alleen de bibliotheek, de luxueuze suite van de bisschop, en de gangen met Spartaanse kamers voor de seminaristen bezoeken. De kerk stond in de stelling voor de renovatie van de koepel. Dat plafond is nu bijgewerkt, deels gerestaureerd maar straalt weer. Er zijn ook stukken in de zijbeuken die alleen plaasterherstellingen kregen zonder nieuwe kleuring. De toegangsdeur met ingelegd hout was het eerste kunstwerkje. Er zijn er meerdere.

Tweejaarlijks wordt er een lezing georganiseerd aan de universiteit hier die de brieven bespreekt die een Vlaamse seminarist zou hebben geschreven naar zijn ouders gedurende zijn verblijf in het Seminarie van Coimbra. Die zouden over de zware en primitieve omstandigheden hebben verteld waarin hij moest leven.

In de kerk zelf valt het kleurrijke orgel op dat ongeveer 1600 metalen pijpen telt. Dan is er ook de tekening van de marmer vloer. Alsof er met de tegels bloemen zijn gevormd. Maar de beschilderde koepel, die tot de mooiste van Portugal behoort, krijgt natuurlijk de meeste aandacht.

In de andere ruimtes die je kan bezoeken, zoals de eetzaal, ontdek je een muur met mooie monochrome azulejo´s of tegels. Ze beelden pastorale landschappen maar ook jachttaferelen uit. In andere ruimtes zijn ook kleurrijke en abstracte afbeeldingen te zien.

Je krijgt vast ook de mooie wentel- of spiraaltrap te zien. En schenk aandacht aan de muurschildering van een trap die tweedimensionaal toch goed een suggestie van perspectief en diepte kan weergeven.

Vooral de oude bibliotheek heeft een grote historische waarde, maar een deel van de boeken, verkregen door aankoop en schenkingen is na de ontbinding van de religieuze orden in 1834 naar andere locaties overgebracht, waaronder de bibliotheek van de universiteit.

Heden telt de bibliotheek nog zo een 9000 boeken die dateren uit de periode tussen 1507-1800. De verzameling bestaat uit o.a. wetboeken over zowel kerkelijke als burgerlijke recht, geschiedenis- en theologieboeken.

Je kan een rondleiding (Engelstalig) aanvragen en dat is heel interessant. Echt een foldertje met informatie is er jammer genoeg niet.

Als je na het bezoek weer buitenkomt, loop dan linksom de hoek naar beneden. Je vindt er een mooi miradouro (uitzichtspunt) met een “schommel voor twee.” Hier tref je vaker genieters aan. Het zicht op de Mondego en de overkant Santa Clara is met een wolkendek dramatisch te noemen. Zeker doen.

In de tuin kan je ook nog een stenen altaarstuk zien met een pelikaan. Deze staat symbool voor Christus, zijn offerdood en de opstanding.


Marieleen is sinds augustus 2019 heerlijk “reformada” en heeft dus tijd (en zin) om elke eerste zaterdag van de maand allerlei ontdekkingen in Coimbra te delen. Plus natuurlijk haar enthousiasme en liefde voor de stad! Volg haar op Instagram voor nog meer foto´s van Coimbra en omgeving. Voor een rondleiding of een bezoek aan de stad aarzel niet haar te contacteren via marieleenb.pt@gmail.com.