Madeira is een paradijs voor de wandel- en natuurliefhebber! De routes worden gevormd door eeuwenoude irrigatiekanalen. Je slingert met deze waterwegen mee door bossen, over bergen en onder watervallen. Maak kennis met de levadas!
Een levada is een irrigatiekanaaltje. Hiervan komen er veel voor op Madeira. Levada is een Portugees woord, dat is afgeleid van levar, wat ‘dragen’ betekent. De waterdragende kanaaltjes zijn her en der verspreid over het eiland. Ze komen ook op een aantal andere plaatsen voor, waaronder La Palma en La Gomera, maar ze zijn typerend voor Madeira.
De levadas op Madeira vormen een kronkelend netwerk van watertjes. Op de meeste plaatsen loopt er een voetpad langs of over het kanaaltje. De totale lengte van het netwerk wordt geschat tussen de 800 en de 5000 km. Dit grote verschil komt doordat verschillende kanaaltjes soms wel en soms niet meegeteld worden. Madeira (van vulkanische oorsprong) bestaat hoofdzakelijk uit een bergketen die in de lengterichting van oost naar west loopt. De meest voorkomende windrichtingen zijn noordoost en noord en bewolking wordt daardoor tegen de noordzijde van het eiland gedrukt. Sinds de zestiende eeuw zijn watergangen op het eiland aangelegd om water uit het regenachtige en dus waterrijke noorden van het eiland, dwars door het gebergte, naar de drogere zuidkant van het eiland te leiden. De bronnen waar veel levadas beginnen zijn plekken waar de natuur regen- en condensatiewater via de rotsbodem laat samenkomen. Om al dat water via kanaaltjes door het gebergte te kunnen leiden is op veel plaatsen een tunnel dwars door de berg gemaakt. De lengte van deze tunnels varieert van enkele meters tot meer dan vijf kilometer. Ook zijn op veel plaatsen aquaducten gebouwd om de diepe kloven te kunnen overbruggen.
Ook al ben je geen wandelaar, je kunt eigenlijk Madeira niet bezoeken zonder dat je tenminste één levada hebt gelopen. Het hoort bij het eiland en is altijd de moeite (ook al is het maar een kleine) waard! Het best boek je een levada-wandeling met een gids, ook als je een ervaren wandelaar bent. Niet alleen door de extra informatie die je onderweg krijgt, maar voornamelijk voor je eigen veiligheid. Bij de moeilijkere, en dus gevaarlijkere levadas zijn wel eens toeristen omgekomen die zonder gids op pad waren gegaan. Zonder gids moet je heel goed weten wat je aan het doen bent.
De Levada das 25 Fontes is de bekendste en dus ook de drukste wandeling. Dit kan in het hoogseizoen enigszins vervelend zijn, houd hier rekening mee. De wandeling eindigt bij de Lagoa das 25 Fontes, het meer van de 25 bronnen. Deze naam zegt al waarom deze wandeling zo populair is. Deze wandeling is niet te lang of te moeilijk, dus is hij voor bijna iedereen goed te doen.
Enkele bekende levadas op Madeira, waarlangs wandelroutes zijn uitgezet, zijn:
- PR4: Levada do Barreiro, Poço da Neve – Casa do Barreiro (district Funchal)
- PR6: Levada das 25 fontes, Rabaçal – 25 Fontes, 4,6 km (district Calheta)
- PR6.1: Levada do Risco, Rabaçal – Risco (district Calheta)
- PR7: Levada do Moinho, Ribeira da Cruz – Lamaceiros, 10,3 km (district Porto Moniz)
- PR9: Levada do Caldeirão Verde, Queimadas – Caldeirão Verde – Caldeirão do Inferno, 6,5 km (district Santana)
- PR10: Levada do Furado, Ribeiro Frio – Portela, 11 km (district Santana)
- PR14: Levada dos Cedros, Fanal – Curral Falso, 5,8 km (district Porto Moniz)
- PR16: Levada Fajã do Rodrigues, Fajã da Amã – Ribeira da Janela, 3,9 km (district São Vicente)
- PR18: Levada do Rei, Quebradas – Ribeiro Bonito, 5,1 km (district Santana)
- PR23: Levada da Azenha, Azenha – Caminho Velho do Castelo (district Santa Cruz)
Tip: Tegenwoordig bestaat er natuurlijk ook een app speciaal voor de enthousiasteling. Klik op de link om de app voor jouw apparaat te downloaden: Iphone of Android
Toevallig gaan we naar Madeira, dus dat komt goed uit. Dank voor dit interessante artikel.
Interessant artikel. Ook leuk om weten: de vlamingen lieten op dit gebied ook hun sporen na. Halfweg tussen Funchal en Monte botste ik op de ‘Levada do Flamengo’. (Op GoogleMaps & StreetView: 45, Caminho da Torrinha, Funchal)