Als je me vraagt een Nederlandse legende te vertellen, dan zou ik niet weten waar te beginnen. Was er niet iets met een jongetje dat zijn vinger in een dijk stak? Of was dat echt gebeurd? Vraag je me naar Portugese legendes, dan schiet er van alles door me heen. De haan van Barcelos, de amandelbloesem, de Cabo de São Vicente… Hebben wij gewoon geen legendes? Of vind ik Portugal iets interessanter dan Nederland? Hoe dan ook, de gedachte zorgde ervoor dat ik inspiratie kreeg voor een nieuwe serie: Portugese legendes. Vandaag nummer één: Ridder Zonder Vrees!
“Dit verhaal speelt zich af in de twaalfde eeuw, in de Alentejo. In deze tijd is koning Afonso Henriques aan de macht in Portugal. Hij wil zijn gebied uitbreiden ten koste van de Moorse bezetters in het zuiden, maar vooralsnog heeft hij geen succes. In dit zuidelijke gebied woont Geraldo Geraldes, een voormalig edelman, die verbannen is uit het noorden van het land. Rovend en plunderend houden hij en zijn volgelingen zich in leven.
Évora heet in die tijd Yeborath en is van groot strategisch belang in de strijd tegen de Moren. Als Geraldo hoort van de wens van de koning om de Moren te verdrijven biedt hij zichzelf aan als vrijwilliger om Évora te veroveren. In ruil daarvoor wil hij dat zijn eer en status als edelman wordt hersteld en moeten zijn mannen vrijuit gaan. In 1166 besluit hij, zonder vrees, in zijn eentje de grootste uitkijktoren van de stad binnen te dringen. De toren wordt bewaakt door een oude Moor en zijn dochter, die hij allebei doodt, nadat hij de toren heeft beklommen.
Geraldo neemt de stadssleutel mee en gaat terug naar zijn kasteel in de beboste heuvels rond de stad. Hij roept zijn mannen op zich klaar te maken om de stad in te nemen. Op een nacht zonder maanlicht slaan ze toe. De Moren in de stad zijn overvallen en weerloos. De volgende dag hoort de koning van de winst op de Moren. Dolgelukkig maakt hij Geraldo Sem Pavor de burgemeester van de stad.”
Wat zien we vandaag de dag nog terug van Geraldo Sem Pavor? Om te beginnen kun je de ruïnes bezoeken van het kasteel waar Geraldo Geraldes zich zou verschanst hebben in de heuvels rond de stad. Dit zogenaamde “Castelo de Giraldo” ligt vlakbij het dorpje Valverde bij Évora. In hetzelfde dorpje staat een standbeeld van Geraldo, met in zijn ene hand een zwaard en in de ander het hoofd van een Moor. En dan het wapen van de stad Évora. Ook daarop prijkt de ridder zonder vrees op zijn paard. Maar de grootste eer wordt hem natuurlijk bewezen door het Praça do Giraldo, het centrale plein van de stad dat zijn naam draagt.
Volgende week ga ik op zoek naar een nieuwe Portugese legende. Als je nu al meer wilt lezen kijk dan eens naar de legendes die al eerder op onze site voorbijkwamen:
