Vorige keer verhaalde ik je over de warme contacten met de Portugezen onderweg naar Santiago de Compostela. Deze keer vertel ik over een bijzondere Portugese familie, die wij in ons hart hebben gesloten en bij wie Nel en ik vaak mochten verblijven en bij wie we ook altijd weer welkom zijn, Fernanda en Jacinto uit Vitorino de Piães.
Zo’n twintig jaar geleden liep een vrouwelijke pelgrim, ziek en vermoeid door de buurtschap Outeiro van het dorpje Vitorino de Piães alwaar Jacinto en Fernanda wonen. Ze klopte overal aan, maar niemand opende de deur voor haar. Ze vroeg alleen om een slaapplaats, desnoods in een schuur. Fernanda liet haar binnen, gaf haar te eten, te drinken en een bed. Om een lang verhaal kort te maken, binnen ‘no time’ was het onder pelgrims bekend dat je bij Fernanda moest zijn als je een slaapplaats zocht tussen Barcelos en Ponte de Lima.
Sliepen de gasten eerst in twee 2-persoons logeerkamers in hun huis, wat later bouwden Fernanda en Jacinto een tuinhuis met daarin sanitair, 10 bedden in een grote ruimte, een kamer voor drie personen en een kamer voor twee personen plus een privé ruimte die gereserveerd blijft voor vrienden en bekenden. Bij elkaar kunnen er inmiddels per nacht ca. 20 pelgrims blijven slapen. Casa da Fernanda is inmiddels de meest bekende albergue in Portugal en waar de echte gemeenschappelijke caminho spirit heerst. Dat uit zich in een gezamenlijke maaltijd, iets dat je veel tegen komt in albergues op de drukke Spaanse routes zoals de Camino Francès maar zelden op de Caminho Português. Wij hadden alleen een soortgelijke – maar dan op een kleinere schaal – ervaring in Mealhada nabij Coimbra in een commercieel hotel annex pelgrims herberg.
In 2013 kwamen we voor het eerst in Casa da Fernanda op onze tocht vanuit Lissabon. We hadden er iets over gelezen op het caminho forum en dachten “daar willen we heen“. Wij werden vriendelijk ontvangen door Fernanda en kregen als “ouder echtpaar” één van de twee slaapkamers in huis, mét badkamer, toegewezen. De pelgrims uit alle uithoeken van de wereld druppelden binnen en in de tuin kregen we eten en drinken aangeboden. We deden de dagelijkse was, rustten wat en het werd tijd voor het avondeten. Jacinto kwam thuis van zijn werk en hielp mee met het koken van het avondeten. De pelgrims worden uitgenodigd in de keuken en zoeken zich een plaats aan de lange eettafel. Fernanda kookt geweldig en het is tijd om hongerig aan te vallen. De caminho saamhorigheid onder de aanwezige pelgrims neemt toe met de minuut. Vanaf nu groeien, voor zo ver die nog niet bestonden, de vriendschappen en dat zal tot Santiago en vaak ook lang daarna blijven. Na de smakelijke maaltijd wordt iedereen uitgenodigd om een liedje te zingen uit het land van herkomst. Tulpen uit Amsterdam voor ons Nederlanders dus. Niet aan te ontkomen en cliché, maar het gaat er in als koek bij de uit Australië, de Verenigde Staten, Brazilië en de vele Duitse afkomstige aanwezigen. Daarna zingen Fernanda en Jacinto Portugese liedjes en dansen er bij. Portugese folklore ten top. Gezelligheid kent geen tijd. Er komt nog een gitaar bij en voor je het weet is het een dolle boel. Het gaat er daar zo bijna iedere dag, jaar in jaar uit, aan toe.
De volgende morgen wordt er een goed ontbijt geserveerd, stempelen ze onze credentials, wordt er van iedereen verwacht dat men een vrijwillige bijdrage achterlaat en vervolgt ieder zijn weg richting Ponte de Lima. Wij dus ook, de familie hartelijk dankend voor de fantastische tijd en de genoten gastvrijheid.
In mei 2014, nadat we onze tweede caminho beëindigd hadden, trokken wij als een soort nomaden met auto en caravan twee maanden rond door Portugal en Spanje. In een lange week met alleen maar regen lieten wij onze caravan op een camping staan aan de Portugese noordkust. Wachtend op zonneschijn en enige verbetering van de weer situatie. We maakten om toch van onze vakantie te genieten onder andere een uitstapje naar Braga en op de terugweg naar de kust meende ik me te herinneren dat we niet ver van Casa da Fernanda waren, dus gingen op zoek naar hen en vonden na wat navraag hier en daar hun huis. Alhoewel Fernanda ons natuurlijk niet meer herkende, moesten we natuurlijk wel blijven eten én slapen. Ja maar…nee dus… blijven was Fernanda’s opdracht. We mochten niet weg. Dus als compromis verbleven we in het weekeinde er na bij hen en feestten mee met de aanwezige peregrino’s.
Heel veel pelgrims op de caminho zijn Duitsers en als de telefoon ging en Fernanda zag op haar scherm aan het nummer dat het een Duitser was riep ze” Albertinho, Alemões! Duitsers ! En dan beantwoordde ik de telefoon met “Casa Fernanda, bitte!“ We hielpen met de bedden afhalen en opmaken, veegden en dweilden vloeren, kookten nasi goreng en hadden een geweldige tijd bij hen met de komende en gaande gasten. Willen jullie niet met Kerstmis komen? Nou, dat is wel een stukje rijden van uit Nederland voor een paar dagen… Enfin, eind december van dat jaar reden we toch in drie dagen naar Vitorino de Piães, we kwamen aan op 24 december, net op tijd voor de consoada, de traditionele Portugese kerstmaaltijd die uitbundig en vooral gezellig gevierd werd.
Nel bakte Hollandse oliebollen op oudejaarsdag en we proosten op elkaars gezondheid én de caminho Português met de meegebrachte Catalaanse bubbeltjeswijn. Eén groot feest! We werden in de watten gelegd en bleven uiteindelijk tot 8 januari. Het voelde inmiddels als familie. Er waren weinig pelgrims, maar op Oudejaarsdag kwam er een Duitser aangelopen en ook die ging vrolijk mee naar hun familie om feest te vieren. Portugese gastvrijheid ten top!
In 2015 liepen we weer vanuit Porto, deze keer langs de kust. Als we in Viana do Castelo waren aangekomen moesten we bellen had Fernanda gezegd. Zo gezegd, zo gedaan. Jacinto haalde ons daar op en we gingen verder waarmee we gebleven waren. Na enige dagen vervolgden we onze tocht. Bijzonder te vermelden was dat Fernanda niet wilde dat we vertrokken en ons al gereserveerde hostal in Viana do Castelo belde dat we een paar dagen later zouden komen.
In 2016 pakten we ons nomadenbestaan ook weer op en u raadt het, we kwamen weer uit bij Fernanda en familie. Ze wilden dat onze caravan in hun tuin werd geparkeerd, maar buiten dat dát nogal een uitdaging was door de smalle toegangspoort, vonden we wat privacy (voor zowel hen als ons) wel gepast, dus om wat afstand te houden bleven we drie weken lang op een heerlijke camping nabij Ponte de Lima en logeerden af en toe een paar dagen bij hen. Onderwijl genietend van hun aanwezigheid en die van de verblijvende pelgrims en de gezelligheid voordat we weer verder trokken.
In 2018 liep ik met mijn goede vriend Jan van Porto langs de kust richting Santiago en in de buurt van Viana do Castelo was weer een telefoontje genoeg om de ware Caminho spirit in Vitorino op te snuiven. We bleven een paar dagen om daarna weer op de trein naar Viana gezet te worden om onze tocht te vervolgen. Zo ook in 2019 toen ik met Jan in Valença do Minho wilden beginnen met lopen. We bleven een nacht in Vairão en de volgende dag reisden we per trein naar Tamel, werden daar opgehaald door Fernanda en hadden opnieuw een geweldige tijd met de familie en alle aanlopende pelgrims.
Ook dit jaar verbleef ik weer enige dagen bij de familie voorafgaande aan mijn vrijwilligerswerk in Santiago. Ik ontmoette bij Fernanda meerdere pelgrims voor wie ik iets meer dan een week later in het Pelgrims kantoor in Santiago bij aankomst aldaar hun Compostela certificaat mocht uitschrijven. Heel bijzonder.
Volgende keer neem ik je mee terug naar de Weg. Zoals vorige keer beschreven, gaan de Portugezen over de Weg. Maar ook de pelgrims maken er gebruik van. Immers de caminho is de weg naar de schrijn van onze Apostel in Santiago en die weg moet men begaan om daar aan te komen. Ik kan je verzekeren dat je daar vele nationaliteiten en vogels van allerlei pluimage op tegenkomt en die met je op lopen maar je ook tegemoet komen onderweg naar Fátima bijvoorbeeld.
Abraço e até mais. Tot de volgende keer.
Albertinho
Albert Weterings liep vijf keer als pelgrim door Portugal naar Santiago de Compostela. Naast pelgrim is hij vrijwilliger/taalmaatje en onderwijst, met zijn kennis van de Portugese taal, het Nederlands aan met name inburgerende Brazilianen op Goeree Overflakkee. Verder heeft hij een grote passie voor Braziliaanse Bossa Nova en Samba muziek en produceert muziek video’s.
Een andere Caminhoblog van Albertinho dat is ten top!