Saudades de Portugal

Soms kom je in een plaatsje en is het alsof je er thuis hoort. Er daalt een soort rust en tevredenheid over je heen… Dat overkwam mij in Elvas. Wat een relaxte sfeer en wat een prachtige plaats! Het staat er bol van de cultuur en heeft vele bezienswaardigheden. Het is een voormalige vestigingsstad, ligt dicht bij de Spaanse grens en is rijk aan militaire geschiedenis. Sinds 2012 staat de stad Elvas met haar verdedigingswerken op de UNESCO werelderfgoedlijst. Een must als je de Alentejo bezoekt!

Elvas ligt op een heuvel, acht kilometer ten noordwesten van de rivier Guadiana. Het wordt verdedigd door zeven bastions en de twee forten van Santa Luzia en Nossa Senhora da Graça. Je voelt de geschiedenis als je door de kleine straatjes loopt. Er is geen straat zonder paleis, monument of historisch huis. Op vrijwel elke straathoek zie je een kerk of klooster, er zijn er namelijk twintig in dit plaatsje (met zo’n 25.000 inwoners). Ik zie kleine straatjes, Moors aandoende huisjes, leuke pleintjes en overal bloemen en planten.

Bezoek je Elvas maak dan als eerste een stop bij het Tourism Office. Hier kun je een handig boekje krijgen met alle bezienswaardigheden en een aantal wandelroutes langs belangrijke punten door het stadje, afhankelijk van de te besteden tijd. Vergeet niet tussendoor een kopje koffie te drinken op het prachtige calçada (Portugese bestrating) van het Praça da República.

Aqueduto da Amoreira

Zodra je Elvas binnenrijdt word je allereerst verwelkomd door dit imposante bouwwerk. Het werd oorspronkelijk gebouwd om het probleem met de watervoorraden op te lossen. Door de strategische ligging bovenop een heuvel was men geheel afhankelijk van natuurlijke bronnen. Al in 1498 begon men met het heffen van belastingen voor de plannen van de bouw van dit aquaduct. Het doel was om water te halen uit het nabijgelegen Amoreira, dat zo’n acht kilometer verderop ligt. De bouw van het aquaduct duurde in totaal bijna 100 jaar. Het aquaduct is ongeveer 8,5 kilometer lang, heeft 843 bogen en is op sommige plekken tot wel 31 meter hoog. Het voorziet vandaag de dag nog steeds de centrale fontein van water. Niet te missen, vooral niet tijdens de zonsopkomst en zonsondergang als het licht er prachtig opvalt!

Forte da Graça

Dit is het grootste gebastioneerde fort ter wereld. De gehele ommuring is stervormig en behoort tot de best bewaarde stadswallen van Europa. Deze ommuring heeft een omtrek van bijna tien kilometer. Het is altijd een belangrijke plek geweest door de speciale ligging hoog op de heuvel. In de vijftiende eeuw stond hier een kleine kapel ter ere van Santa Maria da Graça, die naar men zegt gebouwd werd door de overgrootvader van Vasco da Gama. In 2014 werd het onderdeel van het netwerk van Turismo Militar, dat historische routes presenteert gebaseerd op Portugese helden. Eind 2015 werd, na elf maanden, de volledige renovatie afgerond en werden de deuren wederom geopend voor het publiek. Je hebt vanaf hier een geweldig uitzicht over Elvas (het ligt een kilometer ten noorden van het plaatsje) en de omgeving.

Castelo de Elvas

In het hart van de stad, het oudste gedeelte, staat het kasteel. Helaas stonden wij voor een dichte deur (goed excuus voor een vervolgbezoekje), dus moesten we het doen met een rondje buitenom. Het kasteel ligt op het hoogste punt in het stadje en je hebt dus ook hier weer een geweldig uitzicht tot diep in Spanje! Dit kleine, maar zwaar versterkte, kasteel is misschien wel het meest door de strijd geharde kasteel in Portugal. Het heeft talloze belegeringen en veldslagen overleefd in zijn lange turbulente geschiedenis. Het kasteel werd puur voor de verdediging gebouwd en had niets te maken met luxueuze koninklijke residenties. Verwacht dan ook dikke massieve muren, hoge kantelen en een solide fundering, met weinig decoratieve kenmerken. Normaal gesproken open op maandag t/m zaterdag van 9:30 tot 13:30 en 14:30 tot 17:30 uur. Gesloten op zondag en op feestdagen. Entree kost rond de twee euro.

Igreja das Domínicas

Dit kleine kerkje kwam als een volkomen verrassing. Van buiten lijkt het niks bijzonders, maar zodra je de drempel overstapt wordt je aangenaam verrast. De kerk heeft een achthoekige vorm en is volledig bedekt met tegeltjes uit 1669. Het maakte onderdeel uit van een vrouwenklooster. In 1870 overleed de laatste non en begin twintigste eeuw werd er besloten om het klooster te slopen. Het kerkje is nog het enige overblijfsel.

Voor meer geschiedenis en informatie achter al deze bezienswaardigheden, check de UNESCO website of Google. Voor meer algemene informatie over de prachtige regio neem eens een kijkje op de Visit Alentejo website!

Feesten in Elvas

Ben je in september in de Alentejo? Mis dan de Festas do Senhor Jesus da Piedade en Feira de São Mateus in Elvas niet! Deze feesten duren een week lang en er zijn allerlei processies, een jaarmarkt, vuurwerkspektakels, er wordt aan volksdansen gedaan en natuurlijk volop gegeten en gedronken. Wil je dit weleens meemaken en ben je van plan in Elvas te overnachten? Zorg dan dat je ruim van te voren je accommodatie boekt! Wij sliepen tijdens ons verblijf in het sfeervolle SL hotel Santa Luzia. Dit hotel was de allereerste pousada van Portugal. Tegenwoordig geen pousada meer, maar denk handbeschilderde bedden en een badkamer vol schattige tegeltjes. En we aten hier goddelijke varkenswangen gesmoord in rode wijn :-).

Tenslotte: Elvas staat bekend om zijn pruimen. Verbaas je dan ook niet dat ze standaard voorbij komen op de menukaart (voornamelijk in de nagerechten sectie). Zie bijvoorbeeld het recept van gisteren.

Voor meer informatie over deze regio of Portugal in het algemeen, bezoek ook eens de website van Visit Portugal.