Passeite: Petje af

Zoals beloofd deze keer een beetje zicht op een oogstdag en de vrienden en familie die dit mogelijk maken. Ieder jaar hetzelfde liedje: “Ja, ik kom plukken hoor”, of “ik wil komen helpen plukken!” En dan direct de vraag:”wanneer starten jullie?” Dat is dus lastig voorspellen en als altijd zijn we afhankelijk van de olijfpersen en hun openingstijden. En als ik dan twee weken vooraf dat lijstje af ga van potentiële plukkers is het vaak: “Ow, nee sorry dan kan ik niet.”  Logisch want zo last minute is lastig plannen.

Zo, hadden we onze oude buurman Ruud dus eind oktober op bezoek, hij had begin van het jaar al alvast zijn tickets geboekt en ja, deze keer dus zonder pluk maar gelukkig hadden we veel werk na orkaan Leslie en konden manlief en maarte Ruud lekker bomen kappen en andere klussen doen. Na Ruud hadden we onze zeer goede vrienden Andrew & Kristina met hun 2 kids over de vloer, ook een multiculti familie met kids in dezelfde leeftijd. Zij wonen half in Portugal half in Angola (Visa issues) en zijn geweldige helpers.

Vanuit één van mijn tastings in Nederland had ik contact met Jaap, een leuke vroeg gepensioneerde avonturier die met zijn campertje wel naar Portugal wilde komen voor 2 weekjes hulp. Mijn inschatting van begin november start pakte gelukkig goed uit en zo hadden we op volle kracht Jaap bij de pluk. Jaap je was geweldig!

Passeite: Petje af | Saudades de Portugal

Onze vaste kracht en superwoman is Bella, de nicht van mijn man en praktisch oma voor de kids. Bella is een “Alentejana” en is gek op de pluk. Op d’r gemakkie doet zij de boompjes die te klein zijn voor de machines, of het na plukken. Daarbij schilt ze altijd de appeltjes en mandarijntjes voor de plukkers en kun je enorm met d’r lachen. Ook is ze gek op strijken en maakt niemand zo lekkere soepjes als deze Portugese. Haar man Olegario is rechercheur bij de politie en heeft een zware baan maar als hij vrij is is hij ook altijd onderdeel van het “machine-team” als tractor man. Bella en Olegario slapen altijd de hele oogstmaand bij ons, beetje vol in huis maar superhandig als mijn man en ik ‘s nachts bij de pers zijn. Daarnaast is onze Ricardo, van de bediening in het restaurant ook altijd in dienst bij de pluk. Enorm fijn dat we iemand in dienst hebben die ieder werk wat we bieden aangrijpt als kans. Daarvoor waarderen we hem uiteraard op de juiste manieren.

Passeite: Petje af | Saudades de Portugal

Ook hebben we de rots in de branding avô João en Oma “Lijn”. Vroeger erg actief in de pluk maar tegenwoordig regelen zij alles om de pluk heen. De boodschappen, koken, de was, de kindjes van en naar school. De financiële administratie van de boodschappen (voor al die vrijwilligers moet namelijk goed gezorgd worden! ) En dit jaar ook nog eens hulp bij de ritjes naar de pers omdat beide in bezit zijn van rijbewijs voor grote trailer. (actiepunt voor mij dit jaar, maar lees HelloPortugal blog maar eens hierover) Vanuit Nederland was vaste helper, neef van Marjolijn, Rob, ook overgevlogen, en ook hij kon met de trailer rijden.

Nadat Jaap wegging heb ik via Workaway de Duitse Robin ontvangen, een leuke vent die van aanpakken wist en hij heeft met ons de oogst afgekregen. Ik kende het platform Workaway nog niet maar het is heel leuk om mensen die je niet kent te ontvangen en op te nemen in het gezin. Het voelde wel een beetje als een “dating-app” waar ik dan mensen moest afwijzen of juist niet om de juiste match te vinden.

Iedereen heeft een taak met plukken. We starten om negen uur tot het donker is om een uur of vijf. Dan laden we de trailer op en rijden we naar de pers. De oogst doen we met 3 à 4 man. Eén op de tractor, één man/vrouw voor de pneumatische “shaker” en één voor de andere machine, soort elektrische hark. Eerst schudden we een aantal takken met de shaker, de andere trilt de overtollige olijven en vervolgens rijden we naar de volgende boom. Achter de tractor aan lopen dus een aantal hand plukkers die in de kalmte de rest eraf halen. Vooral de shaker is zwaar (14 kilo) dus met regelmaat wisselen we af om onze rug rust te geven. Waarom wij voor machines zijn gegaan is omdat we dus heel moeilijk plukkers kunnen regelen maar belangrijkste nog wel is de snelheid om een bepaalde minimale volume te kunnen plukken voor de snelheid van pluk naar pers. voor “Extra Vergine” kwaliteit binnen 24 uur. Bij een commerciële pers moet je minimaal 350-500 kilo binnen brengen voor een olijfolie van eigen olijven. Onze nieuwe pers was ook nog eens ver rijden en had een minimum van 1000 kilo dus er moest hard gewerkt worden om dit te halen.

Passeite: Petje af | Saudades de Portugal

Betaalde handpluk met dezelfde volumes en snelheid zou de olie zo maar 5 x zo duur maken of je moet personeel zwaar onderbetalen! Maar ook is er geen Portugees meer te vinden die dit werk wil doen. Vele van mijn bevriende Portugese boeren hebben dit probleem. In de Alentejo zagen wij dan ook tijdens onze roadtrip heel veel Afrikaanse landarbeiders onder best schokkende condities olijven plukken. Ik vond dat heel confronterend om te zien. Mensen hebben geen idee hoeveel werk het is, ik heb heel veel respect voor de boeren rondom de onbegaanbare gaarden op heuvels en bergen.

“Naast deze vaste groep hadden we heel veel gezellige dag bezoekjes van een internationale gemeenschap, mensen die eens een pluk willen ervaren en ons willen steunen. Dank aan iedereen voor de hulp en gezelligheid!”