Saudades de Portugal

Ik kwam in aanraking met deze Portugese architect door zijn werk aan São Lourenço do Barrocal. Deze accommodatie in de Alentejo is naar mijn bescheiden mening namelijk een plaatje! Een nachtje logeren op dit 200 jaar oude landgoed staat dan ook nog hoog op mijn wensenlijst. Verder onderzoek wees uit dat dit niet het enige mij bekende project was van deze (uiteraard) Portugese architect.

Eduardo Souto de Moura werd in 1952 geboren in Porto en ging daar beeldhouwkunst studeren. Echter maakte hij de overstap naar architectuur aan de School voor Schone Kunsten van de Universiteit van Porto (de huidige ‘Faculdade de Arquitectura da Universidade do Porto’) waar hij in 1980 zijn diploma behaalt. In de jaren daarvoor werkte hij samen met Álvaro Siza Vieira in zijn architectenbureau, die hem aanmoedigde om zijn eigen bureau te starten. Hij  is onder andere winnaar van de prestigieuze Pritzker Prize en Hoogleraar van de Porto School of Architecture.

Copyright: São Lourenço do Barrocal

Eduardo Souto de Moura begon dan ook aan zijn carrière als zelfstandig architect in 1980. Hoewel Souto de Moura dus zijn eigen bedrijf oprichtte, bleven hij en Siza Vieira samenwerken aan verschillende projecten. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: de houten luifel voor het Serpentine Gallery Pavilion in Londen, de renovatie van het Stedelijk Museum ‘Abade Pedrosa’ en een toevoeging aan het International Contemporary Sculpture Museum.

In het begin bestonden zijn opdrachten vaak uit bescheiden woonhuizen, voornamelijk in Portugal zelf. Maar later kreeg hij ook grotere opdrachten, voor winkelcentra, scholen, kunstgalerijen en een bioscoop. En niet alleen in Portugal, maar in onder andere Spanje, Italië, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Begin jaren ’90 verbouwde hij een verlaten cisterciënzerklooster tot een elegante pousada: de Pousada de Santa Maria do Bouro in Amares.

De eerste grote opdracht van Souto de Moura was de ‘Mercado Municipal de Braga’ (in 1984), deze werd geheel verbouwd tot cultureel centrum. Vervolgens won hij een wedstrijd voor het ontwerp van het culturele centrum Casa das Artes in Porto (1991), een cultureel centrum met auditorium en tentoonstellingsgalerij in de tuinen van een neoklassiek herenhuis. Het gebouw bestaat uit verschillende, sterk uiteenlopende materialen als koper, steen, beton en hout.

Eind maart 2011 werd bekend gemaakt dat hij de Pritzker Prize winnaar is, de hoogste eer binnen de architectuur. Hij is de tweede Portugese architect die deze prijs wint, na de eerder al genoemde Álvaro Siza. De prestigieuze prijs werd toegekend voor zijn werk aan onder andere het Estádio Municipal de Braga, de ’torre Burgo’ in Porto en het Paula Rego-museum in Cascais. De Portugese kunstenares Paula Rego gaf opdracht voor het ontwerpen van een museum om haar werk te huisvesten (Casa das Histórias). Dit is één van zijn bekendste projecten. Naast de Pritzker Prize won hij nog verschillende andere prijzen voor zijn werk.

Hij ontwierp ook vele andere structuren, waaronder het Cultureel Centrum van Viana do Castelo, de restauratie van het landgoed São Lourenço do Barrocal en de Comédie Clermont-Ferrand (een theater in Frankrijk). Tot de vele andere projecten van Souto de Moura behoren een brug, een wijnkelder, golfresorts, expositiepaviljoens en nog een aantal kantoorgebouwen.

Eduardo Souto de Moura maakt deel uit van de kern van professionals die de “School van Porto” wordt genoemd, (naast Fernando Tavora en Siza Vieira) en het werd in 1980 gelicentieerd door het College voor Schone Kunsten Porto. Hij staat bekend bekend om het combineren van de strakke lijnen van minimalisme met niet-minimale elementen als kleur en het gebruik van lokale materialen.

Neem eens een kijkje op deze website voor meer projecten (er staan er 16 op) van zijn hand.

Copyright hoofdfoto: Ricardo Amado