Tijdens een recente aflevering van de Slimste Mens werd de deelnemers gevraagd naar associaties op Kerstmis. Het gaf een prachtig beeld hoe in Nederland kerst wordt gevierd. Er werd druk geassocieerd op gourmetten, familie en kerstcadeaus. De geboorte van Jezus van Nazareth werd niet genoemd en inderdaad denk ik dat steeds minder landgenoten zich realiseren waar het allemaal ook alweer mee begon.
Zo’n verwarring is in Portugal ondenkbaar. Overal is duidelijk dat Kerst de geboorte van Jezus herdenkt. In elk stad staan kerststallen (presépios), op rotondes, pleinen en in parken. En bovenal staat de presépio centraal in elke familie. Groot of klein, sierlijk of simpel, de presépio is het middelpunt van kerstversieringen in Portugal. De presépio van een gezin wordt vaak liefdevol van generatie op generatie doorgegeven. De diverse krassen en butsen geven Maria en Jozef nog meer karakter. Kinderen raken vaak in de kerstsfeer door mos of kleine stenen te verzamelen om de kribbe thuis te versieren.
Voor ons hoort een jaarlijks bezoek aan Vila Real de Santo Antonio tot de kersttradities. Dit stadje in Oost-Algarve, op de grens met Spanje ligt idyllisch aan de rivier Guadiana en staat vooral bekend om de ‘grootste kerststal van Europa’ die jaarlijks met veel liefde en creativiteit wordt gebouwd. Op een oppervlakte van ruim 220 m2 staan ruim 5.600 figuren en elk jaar verschijnen er weer nieuw taferelen. Ook dit corona-jaar is er door tientallen vrijwilligers aan gebouwd en door de strakke maatregelen staat er dagelijks een lange rij bezoekers. Maar ook dit jaar gaan we zeker kijken naar de tocht door de woestijn, de imposante tempel van Herodes, de Pyramides van Egypte en natuurlijk de (eigenlijk bescheiden) geboortestal.
Naast de vele kerststallen, staat Portugal vol met de prachtigste kerstversiering. Het lijkt wel alsof elke stad de volledige vastgoedbelasting aan kerstlichtjes uitgeeft. Winkelstraten vol ballen, klokken, knipperende engelen en lichtgevende cadeaus. Pleinen vol verlichte kerstbomen, schommels, gigantische kerstballen en kerstmannen. Ook dit jaar halen de dorpen, steden en gehuchten bij ons in de buurt alles uit de kast om het chagrijnige Covid gevoel te vervangen door een blij en verlicht kerstgevoel. En ik moet zeggen; het werkt. Zelf ben ik geen enorme kerstfan maar de feestelijke binnensteden, de mooi geborduurde rode kleden met een de afbeelding van Jezus op vele deuren en balkons (Deus Ha Nacido) en de diverse – soms zelfs levende – kerststallen maken deze donkere dagen een stuk prettiger.
Sowieso is het dit seizoen erg fijn om in Portugal te wonen. Terwijl de lockdown in Nederland heftiger is dan ooit, genieten we hier van open restaurants, open winkels en open stranden. Natuurlijk, ook hier houden we afstand en zijn we nog niet uit de ellende, maar het dagelijkse leven gaat door, uit eten blijft mogelijk en zoals het er nu naar uit ziet gaan we zelf een paar dagen weg naar Lissabon. Genieten van de nog mooiere kerstversiering aldaar, de kerstetalages en misschien zelfs naar een heuse Missa do Galo, de traditionele nachtmis waarin de komst van O Menino Jesus wordt gevierd en waarin het kindeke door iedereen wordt gekust. Zodat we niet vergeten hoe kerst ook alweer begon.
Peter en Rob wonen in Olhão in de Oost Algarve. Daar runnen ze een boutique hotel en bouwen ze aan een leven tussen de Portugezen. Met ervaring in de horeca en als uitvaartleider (Peter) en als media en fitness ondernemer (Rob) brengen ze genoeg bagage mee voor een afwisselend en druk bestaan in de Algarve. Volgen kan op Facebook of Instagram.
met zijn allen het kindeken kussen: geweldig idee in corona tijden!
Ik moet zeggen, ik had als athiëst nooit gedacht nog naar een workshop te gaan, georganiseerd door het creatieve team van de Botanische tuin in Coimbra, met als doel, “Presépios” te maken maken. Dat gaat door op 22 december. Ik kijk er alvast naar uit om met natuurmaterialen op een creatieve wijze, vorm te geven aan deze sfeervolle kerststallen. Het zal dan wel een kleintje zijn.
Bedankt voor de informatie.
Geweldig om te Zien ! (en niet teveel over Kerst in NL zeggen, want dat Mag nog, je weet maar nooit hier)
Erg leuk om dit artikel te lezen. Veel komt mij bekend voor. Wij hebben jaren een huis gehad in midden Portugal en wonen nu weer in Nederland ivm onze leeftijd. Fijne kerstdagen gewenst!
De “stal” in VRSA is dit jaar echt een bezoekje waard. Zo ook de versieringen in Tavira!