Het 18e-eeuwse Casa de Mateus (ook wel Palácio de Mateus) is een van de grootste barokke meesterwerken van Portugal. Het paleis is gelegen in de gemeente Vila Real, in het noorden van Portugal. De drie belangrijkste gebouwen zijn het landhuis, de wijnmakerij en de kapel. De gebouwen van de wijnmakerij dateren uit de 16de eeuw en zijn in de 19de eeuw aangepast. Het paleis is eigendom van de Mateus Stichting en het staat afgebeeld op de welbekende flessen Mateus rosé.
Tijdens onze roadtrip door Noord-Portugal brachten we een bezoek aan dit imposante gebouw omgeven door glooiende wijngaarden. Nou had ik vooraf al verschillende dingen gelezen, dus ik wist dat een bezoek wat aan de prijzige kant was. We parkeerden de auto aan de overkant van de straat (gratis) en namen eerst even op een terrasje plaats voor een kopje koffie.
Als je onder de toegangspoort door loopt staat er rechts een huisje waar je je gewenste entree kunt kopen. De prijzen staan op een groot bord aangegeven. Toen Fernando ze zag had hij spontaan geen zin meer om verder te kijken (het was ook geen best weer). Dus werd ik alleen de tuinen in gestuurd. Binnen mag je namelijk geen foto’s maken, dus vond ik het het geld op dat moment niet waard. Ik koos dus voor alleen een bezoek aan de tuinen voor 12 euro. Wil je graag binnen kijken dan kost een bezoek van 30 minuten met een gids je 15 euro. En wil je beide bezoeken dan betaal je 22 euro (50 minuten, met gids). Wie weet dat ik een volgende keer wel besluit om binnen een kijkje te nemen.
Zodra ik het bos uit liep en het Casa de Mateus in zicht kwam begon het ook steeds harder te regenen. Iets met slechte timing…
Twintig hectare aan tuinen, bijna helemaal voor mezelf. Ten oosten van het huis liggen de overblijfselen van de oorspronkelijke tuinen, in het verlengde van de majestueuze cedertunnel. De kleuren en geuren van de rozentuin contrasteren met de rationele inrichting van de buxus. Ook is er een moestuin, die blijk geeft van een complex ecosysteem. Ik moest af en toe even schuilen onder een grote boom of wijnrank, om niet helemaal doorweekt de auto weer in te stappen. Delen van de tuin stammen uit de 18de eeuw en zijn in 1870 aangepast en in 1930 verder uitgebreid. In de jaren vijftig en zestig werd de tuin ingrijpend aangepast en werd ook de siervijver aangelegd.
Casa de Mateus werd voltooid in 1744 en staat symbool voor een veel oudere geschiedenis. Je kunt hier door de laatste vijfhonderd jaar van de geschiedenis van Portugal, Europa en de wereld reizen. Het is een plek waar mensen, ideeën, documenten en kunstwerken samenkomen, die samen een bijzondere verzameling vormen. Het huidige landhuis verving het voormalige familiehuis dat begin 17de eeuw op dezelfde locatie werd gebouwd. In 1910 werd het geclassificeerd als Nationaal Monument.
De pracht van de voorgevel en de rijkdom van de decoratie komen goed tot hun recht door de strategisch aangelegde siervijver omringd door bomen op de binnenplaats, die werk doet als spiegel. Het gebouw weerspiegelt er prachtig in, wat de bekende plaatjes oplevert. Het beeldhouwwerk van een vrouw die in het water “slaapt” is gemaakt door João Cutileiro en geplaatst in 1981. De tuinen van Casa de Mateus zijn opgenomen in de Douro-route van de Portugese Vereniging van Historische Tuinen.
Het interieur wordt gekenmerkt door verschillende kamers (waarvan sommige met kastanje houten plafonds), van de grote zaal tot de woonvleugels, een bibliotheek, religieus museum en de meer sociale vleugel, in het zuiden. Deze tonen allen een bijzonder expressieve collectie. De schilderijencollectie bestaat uit historische portretten, stillevens en traditionele Italiaanse putti. De indrukwekkende reeks relikwieën weerspiegelt de religieuze context van de barokperiode. De bibliotheek herbergt een van de eerste geïllustreerde edities van ‘Os Lusíadas‘. Het meubilair uit de 17de tot de 20ste eeuw en overige kostbare voorwerpen vertellen over het leven in het huis, bewoond door twaalf opeenvolgende generaties van dezelfde familie, tot de oprichting van de Stichting Casa de Mateus in 1970.
De Fundação da Casa de Mateus werd in 1970 opgericht door D. Francisco de Sousa Botelho de Albuquerque, met de schenking (voor openbare dienstverleningsdoeleinden) van het complex. Bestaande uit het huis, de kapel en de wijnkelders, de historische tuinen, boomgaarden, wijngaarden en bossen. Plus een uitgebreide collectie bestaande uit een archief, een bibliotheek en museumcollecties.
Casa de Mateus is nauw verbonden met de oprichting van de afgebakende regio Douro in 1756. De oorspronkelijke wijngaarden behoren nog steeds toe aan de stichting. De wijnkelder, waarvan de oorspronkelijke constructie dateert uit de 17de eeuw, is vandaag de dag nog steeds in gebruik. De druiven van de oude wijnstokken en van nieuwere aanplant volgen de principes van duurzaamheid en evenwicht, om onderscheidende wijnen te bouwen, die uniek zijn in hun karakter. Je kunt er dan ook verschillende wijnproeverijen doen (voor een volgende keer).
Openingstijden:
Maandag t/m vrijdag van 09:00 tot 18:30 uur.
Zaterdag en zondag van 09:00 tot 19:00 uur.
* Casa de Mateus, 5000-291 Vila Real, Portugal
